Foto: Noord-Hollands archief
Het vinden van een partner en het contact houden met je geliefde ging vroeger heel anders dan nu. Er was geen smartphone, geen e-mail en geen Tinder. Hoe zochten mensen vroeger een partner? Waar selecteerden ze op? En als je iemand gevonden had, hoe maakte je dan een (geheim) afspraakje met je liefje? In deze webexpositie zie je hoe mensen daarvoor de krant gebruikten. Op Delpher.nl staan duizenden advertenties van smachtende, mopperende en radeloze minnaars. Op het Instagramaccount Liefde van Toen worden ze verzameld. Deze webexpositie laat een fraaie bloemlezing zien. Neem een uniek kijkje in het liefdesleven van je voorouders!
De periode 1850-1950 was een tijd van ongekende technologische vooruitgang. Het dagelijks leven van mensen veranderde voorgoed door onder andere de industrialisatie en de introductie van elektriciteit. Ook de manier waarop mensen een levenspartner vonden veranderde. Twee praktische ontwikkelingen waren daarbij belangrijk: de opkomst van snellere vervoermiddelen en de groeiende populariteit van de krant.
Foto: Stadsarchief Amsterdam
Eeuwenlang was het bijna noodzaak om je levenspartner te vinden in je eigen woonplaats. Er waren geen vervoermiddelen waarmee je ‘even’ naar een naburig dorp ging, laat staan verder weg. In 1839 kostte het nog vier uur om van Gouda naar Rotterdam te reizen. Later kwam daar verandering in. De fiets, de trein, de auto en de tram deden hun intrede. Dat vergrootte de actieradius van (aanvankelijk vooral welgestelde) mensen aanzienlijk. Ze kwamen met nieuwe mensen in contact. Daar zou ook wel eens een mogelijke levenspartner bij kunnen zitten die niet om de hoek woonde.
Door nieuwe druktechnieken ontwikkelde ook de krant zich snel. Er kwamen steeds meer dagbladen bij, die ook ruimte boden aan particuliere advertenties. Dat maakte het makkelijker voor burgers om elkaar te bereiken. Voor mensen die op zoek waren naar een geliefde werd het aanbod van potentiële partners aanmerkelijk vergroot. Mensen verkochten niet alleen spullen in de krantenkolommen maar zetten ook zichzelf in de etalage. Dat gebeurde in de huwelijksadvertentie, een fenomeen dat in het buitenland al langer bestond.
Foto: Stadsarchief Amsterdam
Naar:Deze tentoonstelling is samengesteld door de KB, de nationale bibliotheek, in samenwerking met Quest-redacteur Mark Traa.
Alle in deze expositie getoonde advertenties zijn ook te vinden, te bekijken en te doorzoeken op het digitale platform Delpher. Delpher is voor iedereen vrij toegankelijk, en bedoeld voor studie, onderzoek en educatie. Delpher is gemaakt door de KB in samenwerking met andere bibliotheken, archieven, onderzoeksinstituten en erfgoedinstellingen.
Meer weten over het liefdesleven van onze voorouders?
Quest-redacteur Mark Traa verzamelt liefdesoproepen en huwelijksadvertenties uit de historische krantencollectie van Delpher op de Instagrampagina Liefde van toen
Beluister deze Delpher- podcast, waarin historicus dr. Paul Puschmann en Mark Traa meer vertellen over liefde in vroeger tijden. Hoe vonden mensen honderd jaar geleden een partner? Waar selecteerden ze op? En is het tegenwoordig echt zo anders?
In Delpher vind je miljoenen gedigitaliseerde teksten uit Nederlandse kranten, boeken en tijdschriften die je allemaal woord voor woord kunt doorzoeken. De teksten komen uit de collecties van diverse wetenschappelijke instellingen, bibliotheken en erfgoedinstellingen. Ze worden hier onder één knop aangeboden om het vinden van informatie gemakkelijk te maken.
Ontdek Delpher