Eerste sanatorium voor borstlijders
Leeuwarder courant, 22 juli 1901
Tuberculose-patiënten werden vaak naar een sanatorium in Zwitserland gestuurd, maar in 1901 opende het eerste sanatorium voor "borstlijders" in Nederland.
De maatschappij verandert voortdurend en ideeën over gezondheid veranderen mee. De medische wetenschap heeft zich in de loop der eeuwen sterk ontwikkeld, maar verschillende visies over wat goed is voor een mens blijven bestaan.
In Delpher is dat goed terug te zien; je vindt er berichten over de ontwikkeling van de medische wetenschap, de opkomst en bestrijding van epidemische ziekten, maar ook reclames voor bijvoorbeeld ‘onschadelijke sigaretten’ en ‘wonderdokters’.
Hieronder hebben we een aantal interessante artikelen voor je klaargezet, maar duik vooral ook zelf de geschiedenis in met Delpher.
Tuberculose-patiënten werden vaak naar een sanatorium in Zwitserland gestuurd, maar in 1901 opende het eerste sanatorium voor "borstlijders" in Nederland.
De eerste bloedtransfusie-dienst werd in 1930 in Rotterdam geopend.
De door dr. G.W. Kolff uitgevonden kunstnier leidde tot de totstandkoming van de nierdialyse.
Prof. dr. J. Jongbloed was de uitvinder van het "mechanische hart", dat tijdelijk de functie van het menselijke hart kon overnemen.
Het koepokken-virus, ook wel kinderpokken-virus genoemd, maakte jaarlijks vele slachtoffers, totdat eind 18e eeuw een vaccin werd ontwikkeld.
In 1918 kwam de Spaanse griep op. De Centrale Gezondheidsraad wees de bevolking op de maatregelen die iedereen kon nemen.
Een uitbraak van polio, ofwel kinderverlamming, in Staphorst zorgde voor opschudding. Een te lage vaccinatiegraad was oorzaak van de uitbraak. Een massale inenting onderdrukte de ziekte uiteindelijk weer.
In de jaren tachtig van de vorige eeuw kwam AIDS op. Aanvankelijk werd deze ziekte gekenschetst als een "ziekte onder homofielen". In 1982 viel het eerste Nederlandse slachtoffer.
De Coronapandemie was niet de eerste pandemie die we meemaakten in Nederland. Wist je bijvoorbeeld dat in 1864 al in twee krantenartikelen over pandemieën gesproken werd? En dat tijdens de Spaanse Griep pandemie van 1918 maar liefst 5386 berichten over dit onderwerp de krant haalden?
Ontdek meer van dit soort interessante weetjes via de website Met Delpher de diepte in: Pandemieën door de tijd, die ten tijde van de Coronapandemie gemaakt is. Je kunt daar met behulp van een tijdlijn ‘reizen’ door de tijd en ontdekken over welke pandemieën er in het verleden is geschreven. Via de site kun je in Delpher artikelen lezen over alles wat met dit onderwerp te maken heeft en zien hoe de berichtgeving door de eeuwen heen veranderd is.
Begin vorige eeuw werd geadverteerd met een electrische riem die de drager geneest van vermoeidheid, reumatiek, lever-, maag- en nieraandoeningen. Een kritisch artikel nam dit voorwerp onder de loep.
Terwijl de chiropractie begin 20e eeuw opkwam waren er al meteen kritische geluiden over deze behandelingen.
Uitgebreide informatie over het verschijnsel van kwakzalverij, een gebied van de geneeskunde waar het nodige over op te merken valt.
Handoplegging is ook een beproefd middel in bepaalde religieuze kringen, zoals deze foto uit 1932 bewijst.
In de loop van de 19e eeuw werden in Nederland verschillende ziekenfondsen opgericht. Dit bericht van het Algemeen Zieken-Fonds voor Amsterdam is één van de eerste berichten die in Delpher te vinden is over deze fondsen.
De vele losse ziekenfondsen werden ondergebracht in één nationaal ziekenfondsstelsel, deels naar Duits voorbeeld. De ingreep was onderdeel van een Duits charme-offensief tijdens het eerste jaar van de bezetting, maar ook na de oorlog bleef dit stelsel bestaan.
Naar aanleiding van de invoering van de AOW wordt in 1956 een aparte ziektekostenverzekering voor bejaarden in het leven geroepen.
Door stijgende kosten voert de regering een stelselwijziging in. De aparte bejaardenverzekering wordt opgeheven en de verzekerden worden verdeeld tussen het ziekenfonds en particuliere verzekeraars.
Begin vorige eeuw waren gezondheidsclaims bij sigaretten niet ongebruikelijk. De Russische sigaretten van Chapchal waren niet alleen goedkoop maar ook nog eens onschadelijk voor de gezondheid - zo beweerde de fabrikant.
In de loop van de vorige eeuw verandert er iets: roken blijkt wel degelijk schadelijk voor de gezondheid, en daarom komen er acties om het te ontmoedigen. Dit informatieve artikel is daar een goed voorbeeld van.
Tegengeluiden waren er ook. Op krantenredacties, waar doorgaans ook flink gerookt werd, moest er toevlucht gezocht worden tot een Australische arts die beweerde dat roken wel degelijk gezond was. Deze arts kreeg overigens geld van de tabaksindustrie.
Het verbod op roken in openbare gebouwen wordt ingevoerd in 1990. Dit rookverbod wordt in de decennia daarna steeds verder uitgebreid.
Geïnspireerd door deze vondsten? Ga zelf op ontdekkingstocht in Delpher! Spit in miljoenen gedigitaliseerde teksten uit historische Nederlandse kranten, boeken en tijdschriften die je allemaal woord voor woord kunt doorzoeken. Of het nu gaat om de eerste Nederlandse krant uit 1618, de verslaggeving over de maanlanding of de uitslagen van een lokale voetbalwedstrijd, met Delpher maak je een reis door de tijd via de grote en kleine verhalen die afgelopen eeuwen de pers gehaald hebben.