™hl a- \u °Pdat hlJ Zljn maat^happelijke functie kan vervullen rechtvaardigt hem nog niet. In de practijk heet het vaak datledlr dte de macht in de staat voor zich weet te veroveren, door het succes zijn zedelijk recht heeft bewezen om zijn volk te verteöLwÏorLl en het los van alle rechtsbeginselen wetten te gever^ KjSi

Sschrrift1CF d f f (hartstocht, die wij 'reeds ui zi'f vroegel

geschrift „Europa en het fascisme" kennen Zulk een rlnnr £ i,L+ • waarlijk niet gerechtvaardigd kindergeloof aan *Z all roest kan alleen de volledige overgaaf van ons rechtsgeweten aan iedernolitiek succes betekenen." (Blz 220) Fr he^t^f *«T* * politiek de staat 7e\f wat,»,»» n bestaat een groot gevaar, voora voor

?L i j f ' wanneer zulk een geloof ingang zou vinden Het is Peen

waSn Zn ShhTV"; df mJCnS' He"er stelt hen d"«» a » v<fo " verband en staatsvernienwing afeluit, drlTde kiLe° vin ^ f *S"

22*81? J1?- Hierligt fe k^«»^&vrd.^SE

staat. „Met hoger recht verzekert. het rechtshof aa* • overgaaf van het rechtsgeweten aan * s^Srt ti^TZTtZt

tïSlTZrJ™ Zn%*h ZCdelijke onlijkheS en ^

(Blz 226.) ontbinding van zijn staatsopbouwende kracht."

Het is interessant te zien, hoe zich hier op het hoogtepunt van Heller s denken de ethisch=politieke waardering van de staat ander maal samengaat met het sociologisch inzicht in het wezen vandestaat' De staat is een levend complex. Zijn bestaan is niet dan al Vewaar borgd, wanneer er normen zijn en de macht er is om deze normen toe te passen. De staat bestaat pas dan, wanneer de normen hunTnvloed doen gelden, d.w z. aan de maatschappelijke wil gestX geven en de macht ook inderdaad een motivering vandeze w/bh kt te Sm Ieder

?glTm5 bCStaat' d°°rdat het telken* o?Se?w ontefaïr (Blz 249.) Zonder deze maatschappelijke voltrekking van de wi van de staat is het bestaan van de staat niet mogelijk. Ongetwijfeld kan S

S^^rïïït1 StaatraCht ~PoLZffs,'inïoge mate deze uitvoering bevorderen. Ja, men kan zeggen — en dit is een

moXrnJ tVCtldmS V°°r aIIen' die staat^acht Soefenen - dat de Tcht a beSchaving TT V?el krachtiger invloedsmogel^heden be r«5 n K °0lt VOOrhefn (wapentechniek, monopolisering van de radio, bioscoop en pers). Doch al deze middelen kunnen en zullen te kort schieten, wanneer er niet tevens een uit 's mensen^nnerHjfvri? willig voortgekomen gemeenschapswil is, positief ten opzic^fan de

425