REVUE DER TIJDSCHRIFTEN

Nieuwe richti en in de Beeldende Kunst - De Nederlandsche jeugd

VRAGEN VAN DEN DAG

In de Februari-aflevering vertelt A. Hallema over een onbekend plan voor een militaire kweekschool te Wageningen, voor de stichting van de K. M. A. te Breda. _ Dr. C. J. Wijnaends Francken heeft het over nieuwe richtingen in de beeldende kunst. We lezen o.m.:

De twee voornaamste nieuwe richtingen m de beeldende kunst zijn wel het kubisme en het futurisme. Ofschoon zij beide ver afwijken van de tot dusverre gevolgde kunst, kenmerken zij zich toch onderling .door zeer aanmerkelijke verschillen, die haar zelfs in sommige opzichten lijnrecht tegenover elkander doen staan. Het kubisme streeft er niet naar, een optisch-natuurlijken indruk te geven van het waargenomen materieele beeld, maar zoekt het totale wezen van het object weer te geven. Het physisch object en de optische impressie spelen daarbij een ondergeschikte rol Met de middelen, die het kubisme aanwendt, wordt alle natuurlijkheid totaal vernietigd, de uitwendige verschijning verbroken en uiteengehaald. Zelfs de wetten der statica worden opgeofferd en geminacht en b.v het m de werkelijkheid vertikale verbogen of scheef gesteld; want die werkelijkheid doet er niets toe af en het gaat alleen om de weergave van begripmatige dingen. Zoo wordt het zichtbaar verschijnsel vervangen door en omgevormd tot eene reflecteerende aanschouwing: een naaktfiguur b.v., die zekere beweging maakt, kan worden geschilderd zonder dat er iets van de naakte lichamelijkheid, noch van de beweging' zichtbaar is.

Weer geheel anders het futurisme, oorspronkelijk van Italiaansche afkomst, gelijk het kubisme uit Frankrijk schijnt te zijn gekomen. De futuristen zijn zuivere ideologen, dichters en moralisten, die aan al het tot dusverre in schilderkunst en muziek geheerscht hebbende den oorlog verklaarden. Iets smaakvols of schilderachtigs te leveren ligt geenszins in hun bedoeling. De door hen gevolgde stijl is er een van beweging; zij willen gelijktijdig verschillende zielsbewegingen in eenzelfde beeld neerleggen, hoe vreemdsoortig, paradoxaal en onmogelijk dit ook zijn moge, van verstandelijk standpunt uit bezien. Daarenboven worden dan nog herinneringen van vroegere belevingen, die opstijgen uit het onbewuste, in het beeld opgenomen." In een interessante beschouwing' zet C. J. C. Oeerlmgs nei verschil uiteen tusschen de Fabel en het sprookje Dr. S. Gargas heeft een studie over de Nederlandsche jeugd en zegt o.m.: .. , , ,

De jeugd van een volk vertegenwoordigt zijn toekomst; het is dus niet de sociologie alleen, die nauwkeurig de sociale verschijnselen moet nagaan. Ook de politiek en de staatsman moeten een bijzondere opmerkzaamheid wijden aan de jeugd van ieder volk. . .

De Nederlandsche jeugd maakt hierop geen uitzondering. Evenals een literatuur-geschiedkundige heeft gezegd: „om den dichter te begrijpen, moet men zich naar zijn lanu begeven", kunnen wij op onze beurt zeggen: „om de jeugci van een volk te begrijpen moet men naar het land van dat

BeUsTen bekend feit, dat de natuurlijke, politieke, economische en sociale milieux de eerste factoren zijn, die het specifiek karakter van een volk bepalen. De natuur de atmospheerische druk, de atmospheerische vochtigheid,

DE HAAGSCHE POSTZEGELHANDEL

NOORDEINDE 90 = DEN HAAG

Het beste en meest vertrouwde adres voor den in- en verkoop Uwer postzegels en aanverwante artikelen

Taxatie - Expertise - Postzegelveilingen

Voor ernstige reflectanten stellen wij 127 onze prijscourant gratis beschikbaar

hebben zeer bepaald een invloed op het karakter en de cultuur van een volk. Een regenachtig klimaat, of wel een zeer vochtige atmosfeer, brengt een impulsieve en melancholieke mentaliteit te weeg. Om deze reden meenen de Nederlandsche sociologen aanmerkelijke verschillen te kunnen vaststellen tusschen de bevolkingen van de verschillende gedeelten van het land. By deze thesis sluiten zich aan de aard van den bodem en het voorkomen van het

W^tSvaltPèr nu in Nederland hieraangaande op te merken. De origineele Nederlandsche geleerde, Th. M. Roest van Limburg', heeft de opmerking gemaakt, dat m Holland alles plat is. Uitersten bestaan in Nederland niet, dit is waarzoowel wat betreft de temperatuur, de afstanden, de kleuren en de bodemverschillen. Buitensporige hitte en buitenmatige koude zijn er om zoo te zeggen onbekend. Groote verschillen in geografische lengte en breedte bestaan er niet de nevelachtig en vochtige atmosfeer laat geen schel licht door, noch ook al te felle kleuren. Holland heeft geen middaghitte, geen verblindend blauwen hemel, geen scherpe schaduwen, geen geëlectriseerde luchtlagen. . ,

Het karakter van het Nederlandsche volk ontwikkelt zich dus in de gematigde zone. De vlakke weiden met hun br eeden horizont schijnen iets onzegbaars \alms en nivelleerends uit te wasemen. Het Nederlandsche volk kent geen hevige hartstochten; misschien dat het zich niet door groote deugden onderscheidt, maar het verzinkt ook met tot groote ondeugden. De romantiek is geheel vreemd aan de Nederlanders. De troubadoers zijn onbekend m de Nederlandsche literatuur. . . Nederlanders hebben een overmachtige neiging tot critiek, vooral tot critisch onderzoek van hunne eigen natie hetgeen het tegendeel is, van wat gewoonlijk elders geschiedt. Hieruit ontstaat een groote omzichtigheid, een bewonderenswaardige zelfbeheersching, een daarmede samenhangende eerbied voor de hoedanigheden van vreemde volken een minimale dosis economisch politiek en sociaal nationalisme en eindelijk een groote belangstelling voor alles, wat betrekkin"' heeft op het internationale denkbeeld van de verzoening en de goede verstandhouding der volken. Ik meen, dat deze laatste neigingen ook in betrekking staan tot de "■eoo'rafische of zooals men het tegenwoordig uitdrukt geopolitieke 'ligging van Nederland. Nederland bevindt zich cm den viersprong der groote mogendheden en de groote Europeesche beschaving, omringd als het is door Frankrijk, Engeland en Duitschland. Het is de aangewezen bemiddelaar tusschen deze verschillende landen. Trots oneindig' groote moeilijkheden, is Nederland erin oeslaagd den grooten oorlog te overleven, zonder er een actief aandeel in te hebben genomen; dit is niet alleen het "evolg van een zekere passiviteit, die geheel in het nationaal karakter ligt, maar ook het resultaat van de tegenstrijdige Invloeden, welke uitgingen van de nabuurstaten. In werkelijkheid heeft gedurende den wereldoorlog, en in zeker opzicht ook daarna, ieder der groote oorlogvoerende naties zich moeite gegeven Nederland in kennis te stellen met net beste, wat hare beschaving opleverde aan tooneelkunst, muziek, en schilderkunst; bovendien werd ieder Nederlander van eenige beteekenis overstroomd met tendentieuze Brochures over den oorlog, welke in gelijk aantal voortkwamen uit Fransche, Engelsche en Duitsche bron Tegenwoordig regeert het geld cle wereld en de Danken vertegenwoordigen de hulptroepen van deze motlerne macüt. Daarom haast de jeugdige Nederlander zidi de beat mogelijke betrekking bij een bank te vinden. Het bezoeken van de Handelshogeschool te Rotterdam, of wel van de faculteit voor Handelswetenschap te Amsterdam stelt hem in staat hiertoe te geraken. v. « De jongeman, die een verderstrekkende ambitie heeft, en die in het leven vooruit wil komen moet in de eerste plaats den titel van meester in de rechten behalen, welke graad toegekend wordt door de universiteiten van Leiden, Utrecht, Groningen en Amsterdam. Doch deze jongeman is ook een