- i87 -

vragen, maar die zijn koele berekening hem weigeren moet. Meesterlijk is de slingering tusschen goud en genot van het hart des armen rijken weergegeven.

Of dit boek geen gebreken heeft ? Zeker. Hoe veel onwaarschijnlijkheden komen er niet in voor! Daar hebt gij bijvoorbeeld vrouw Koeleman, die zich rijk negocieert in een kelder waar de lezer op onderscheiden tijdstippen niemand ontmoet dan haar broeder, die niet betaalt, en een ander hoofdpersoon dien zij geheel of half onthaalt.

Daar hebt gij bij voorbeeld Karei Berg , die een hoogst gewichtig familie- document jaren lang zonder te weten wat het vermeldt in eene enveloppe laat liggen, en deze om de dwaasheid ten top te voeren nota bene aan zijn meisje te bewaren geeft zonder dat deze eveneens naar het geheim van dit stuk taalt. Daar heeft Homerus stellig even gesluimerd.

Maar ondanks deze vlekken durf ik de volle verzekering geven dat „Goud en Bloed" of „Hoogten en Laagten" zooals men het noemen wil door menigeen eerst verslonden , en daarna met genot hier en daar weer zal worden opgeslagen.

Mij blijft nog ter bespreking over: „Broeders en Zusters" door Gustav Freytag, al weder van den zelfden uitgever. Dit „Broeders en Zusters" is een vervolg op eene reeks geschiedkundige romans of liever novellen, waarin de beroemde schrijver de duitsche geschiedenis, of liever duitsche toestanden uit verschillende tijdvakken dier geschiedenis schetsen wil. De andere deeltjes zijn mij niet bekend; maar naar dit—■ het voorlaatste — te oordeelen is hem dat zeer goed gelukt. Hij heeft daarbij eene klip weten te vermijden die anderen zelden ontzeilden: namelijk zelf hier en daar tusschen de regels door te komen kijken en te fluisteren; „ziet gij nu niet lezer welk een wetenschappelijk man ik ben?" Freytag plaatst zich op een neutraal standpunt — hij gaat niet als de man met de schel half verlicht voor het doek van het panorama staan maathoudt zich wijselijk op den achtergrond. „Broeders en Zusters," dat eene historische waarde bezit, bevat twee verhalen, waarvan het eene in het jaar 1647 speelt, en het andere in 1721. Moest ik eene vergelijking tusschen beide maken dan zou de