— H7 —

dende schakel tusschen de „Stürmer und Dranger" en de „Romantiker" , dit alles zijn trekken die nieuw leven zouden gegeven hebben aan eene letterkundige geschiedenis van Duitschland en hebben doen zien, dat aus der Ruinen neues Leben blüht.

Een ander punt, dat door den schrijver eener letterkundige geschiedenis niet mag voorbijgezien worden, is de taal. De belangrijkheid van dit voertuig der gedachten, is algemeen erkend. De taal is gansch het volk. Nu bedoelen wij hier minder, dat de schrijver ons over de verhouding van het gotisch tot het ohd , en van dit tot het mhd en het nhd opheldering gegeven hadde, wij betreuren het evenwel, dat de schrijver ons bij de hoofddichters niet aangewezen heeft, hoe hun taal in overeenstemming was met het wezen hunner werken, die zoo veel boven die hunnermedepoëten afstaken.

Maar vooral te bejammeren is het, dat niet eenmaal de groote verdiensten en de daaruit volgende omwentelingen genoemd worden van mannen als Luther en Wieland, op het gebied van het duitsche proza.

Luther, die de geheel ruw en boersch geworden taal opnieuw bezielde, haren woordenschat verrijkte en haar nieuw leven inblies, Wieland, die naar het voorbeeld der Franschen, die hij ijverig las, de duitsche taal die gemakkelijkheid en vloeibaarheid van uitdrukking wist te verleenen, die wij tegenwoordig bij een Gutzkow en Freytag zoozeer op prijs stellen zulke mannen moeten in een letterkundige geschiedenis hei dacht worden.

In het verband met het voorgaande zal men het begrijpelijk vinden, dat wij het moeten betreuren en als een gebrek aanmerken, dat de schrijver ons niets mededeelt omtrent (om ergens te beginnen) het verband tusschen het Hildebrandslied en het Nibelungenlied, tusschen Heinrich von Veldekke en Walther van den Vogelweide; dat hij ons Walther niet schetst als den grootsten minnenzanger, als den dichter, die zich van de zuiverste vormen in rijm en rythmus, in den bouw der strophen en gedichten bedient, als den poeët, die den moed had in den strijd der landsgrooten partij te kiezen, als den