283
M SS.
waterstand 3.045 -f, de afvoer 499 M3. p. s., waarvoor een verval van 1.46 M. wordt geschat. Bij den gemiddelden waterstand van 3.775 + is d = 3.007 M. (Zie bijlage III). r,c\ \y A(V\
^ -— — /\ k ^
449
KTÏ890"
= 1.502 M. Gevonden
■wordt, y = 1.48 M., zoodat voor den waterstand te Wijk bij Duurstede 4.525 M. + N.A.P. wordt gevonden.
Deze stand nadert te dicht de verhanglijn van 449 M3. afvoer om nauwkeurige verdere berekeningen op te baseeren, bij Pannerden is de invloed der aftapping zeker onmerkbaar, zoodat de waterverdeeling plaats heeft als in gewone omstandigheden.
Zie verder onderstaande tabel.
Aafvoer in M3. per seconde Verhanglijn. Qpmer.
Plaats. — = : , kins-en
beneden- ,iiw...t, boven- ver- ge- lungen.
waarts. zUwaarts- waarts. laagd. woon.
Vreeswijk ... 308 51 359 1.77 2.40 „J^ffJ,
Honswiik ... 359 60 419 2.44 2.94 z|rw0ot ge-
Everdingen. . . 419 30 449 2.68 3.10 schat om
Culemborg ... 449 - 449 3.045 3.34 9terskejr
Wijk bii Duurstede. 449 — 449 4.525 4.55 cijfers te
Pannerden ... 449 - 449 10.44 10.44 *™eD-
Hoewel groote afleidingen zijn aangenomen en groote verlaging benedenwaarts ontstaat, blijkt alweer dat over eenigen afstand bovenwaarts toch de normale verhanglijn is bereikt.
R.
BIJLAGE I:
Pu
'■k
449
426 405 387 370 353 337 322 308
M. R.
10.68 M. + A.P. of 10.44 cM. + N.A.P.
— 0.10
— 0.20
— 0.30
— 0.40
— 0.50
— 0.60
— 0.70
— 0.80
s
a
449
426 403
383 K
366^
350
334
320 X
Vermoedelijk gelijktijdige waterstanden in M. + N.A.P.
1 Sl | 2 f
CU O O H
10.44 4.55 3.34 3.10 2.94
10.34 4.47 3.26 3.02 2.86
10.23 4.38 3.17 2.93 2.77
1012 4.29 3.08 2.84 2.68
10.02 4.20 3.00 2.76 2.60
9.92 4.12 2.92 2.68 2.52
9 82 4.04 2.84 2.60 2.44
9.73 3.96 2.77 2.53 2.37
9.64 3.89 2.70 2.46 2.30
2.40
2.32 2.23 2.14 2.06 1.99 1.91 1.84 1.77
De eerste twee kolommen zijn overgenomen uit het K. I. v. I. Het verhang Culemborg—Vreeswijk is recht aangenomen.
BIJLAGE II.
In het riviervak Vreeswijk—Culemborg wordt aangenomen b =. 175 M. L = 10730 M.
nnHm-c+acnHp tnhel crefift. de waarde van d in de formule Q =
40 X b X V z X
d/3 V (h-h0).
1 . v è
8 >
>-?
ü ^
2.65225 1.82980 9.98657—10
2.62941 » »
2.60531 » »
2.58377 » »
2.56408 » »
2.54407 » 9.98424—10
2.52375 » »
2.50583 » »
2.48855 » »
Gemiddelde log.dbk d- waterstand.
Vr H. H. Ev. Ev. Cul.
0.83588 3.173 2.67 3.02 3.22
0 81304 3.075 2.59 2.94 3.14
0 78894 2.974 2.50 2.85 3.05
0.76740 2.887 2.41 2.76 2.96
0.74771 2.809 2.33 2.68 2.88
0.73103 2.746 2.255 2.60 2.80
0.70971 2.666 2.175 2.52 2.72
0.69179 2.601 2.105 2.45 2.65
0.67451 2.539 2.035 2.38 2.58
rond, de normale breedte niet op alle plaatsen en bij alle waterstanden dezelfde is, komen de reeksen der verschillen van d en gem. waterstand goed overeen. Deze overeenkomst zou nog beter zijn als voor de breedte een getal was gekozen, klimmende met den waterstand, waardoor de d bij hoogere standen kleiner wordt.
Bijlage III.
In het riviervak Culemborg—Wijk bij Duurstede wordt aangenomen
b
l.
160 M.
11890 M.
Onderstaande tabel geeft de waarde van d in de formule 0 — 40 X b X V^X d 5/3 y (lh-K).
In aanmerking nemende, dat de getallen voor den afvoer niet geheel juist kunnen zijn, de getallen voor de waterstanden in cM. zijn afge-
«Ë ^ £ % d. Gemiddelde
^ ei waterstand.
•3 §> ^ h ü
2 65225 1 76709 0.04140 0.84376 3.208 3.945 M. + N.A.P.
2 62941 ' » » 0.82092 3.108 3.865
260531 » » 0.79682 3.007 3.775
258377 » » 0.77528 2.919 3.685
256408 » 0.03959 0.75740 2.847 3.60
2 54407 » » 0.73739 2.770 3.52
2.52375 » » 0.71707 2.693 3.44
2 50583 • 0.03778 0.70096 2.634 3.365
2:48855 » » 0.68368 2.572 3.295
De reeksen der verschillen van d en gemiddelde waterstanden komen goed overeen. Uitgevoerd met behulp eener andere tabel 1, waarbij de waarnemingen der laatste jaren zijn gebezigd, zoodat de normalisatie beter geslaagd kon worden geacht, waren de uitkomsten nog regelmatiger.
Rioleering der kleinere steden
DOOR
A. HERZBERG.
De rioleering, de stadsreiniging ten doel hebbende, is niet een uitvinding der laatste jaren. In de volkrijke steden der meer beschaafde volkeren der oudheid werd reeds behoefte gevoeld om de groote hoeveelheden onreine stoffen, welke een meer dichtere samenwoning van menschen met zich medebrengt, op een gemakkelijke wijze uit de stad te krijgen. Babyion, Jeruzalem, Karthago en Rome zijn hier sprekende voorbeelden van. Babylón en Jeruzalem bezaten groote klaarbassins De vaste stoffen zetten zich daarin af en werden als meststof verkocht, In latere tijden werd aan de stadsreiniging met zooveel zorg meer besteed. Overblijfselen van ouden rioleeringsaanleg vindt men dan ook zeer zelden terug. Eerst in onze eeuw, toen de steeds toenemende industrie de steden meer en meer bevolkte endaardoor de moeielijkheid tot afvoer van faecahën grooter en grooter werd trad het spoelsysteem, d. i. het doorspoelen der onreine stoffen door middel van water door een onderaardsch buizennet meer en meer op den voorgrond. Voor wij tot ons onderwerp, de rioleering der kleinere steden, overgaan, is het van belang een oogenblik bij die voor groote steden stil te staan, en kiezen daarvoor Berlijn.
Te Berlijn werd, als overal, groote behoefte gevoeld om de faecaliën enz. door spoeling te verwijderen. De reeds voor den rioleeringsaanleg aanwezige waterclosets hadden een onhoudbaren toestand voor de straatriolen in het leven geroepen. Ook moest het vraagstuk aangaande het afvoeren van het hemelwater tot een oplossing geraken. Verstandig is het dan ook geweest, aai besloten werf, om het hemelwater der daken, straten enz mede in de riolen op te nemen. Evenwel moet met uit het ooD verloren worden" dat de hoeveelheid van het in de tijdseenheid neervallende hemelwater voor een zekere oppervlakte zeer sterk de van die oppervlakte komende hoevee he.d menagewater kan overtreffen. De doorsnede van het riool moet dus afhanke ijk gemaakt worden van het at te voeren hemelwater. Een kleine beschouwing zal dit duidelijker maken.
De bevolkingsdichtheid van Berlijn bedraagt 300-800 menschen per HA. Het dagelijksch waterverbruik bedraagt ongeveer 65 L per hoofd, hetgeen door de waterleiding gefourneerd wordt. Zooals gemakkelijk is in te zien, is het dagelijksch verbruik