DE

12e Jaargang.

INGENIEUR.

Orgaan

13

1897. -12 2.

VEREENIGING VAN BURGERLIJKE INGENIEURS.

MM EBWilfl aai de tecMi m dB iciidmi van OBBntiare forto n NijyerMfl,

Prijs Der laargang:

Franco per post. Voor Nederland .... - .... ƒ 8.—

Voor het Buitenland met vooruitbetaling . . - 10.50 Voor leden der Yereeniging van Burgerlijke Ingenieurs

worden bovenstaande prijzen met ƒ 2.— verminderd. Men abonneert zich voor een jaargang. Over het bedrag der abonnementen in Nederland

wordt hal/jaarlijks door de Administratie beschikt. Afzonderlijke nummers 20 cents. — Bewijsnummers

10 cents.

Yerscnijnt elfcen Zaterdag.

Abonnementen, stukken en mededeelingen, boeken brochures, enz. te richten aan de Redactie: Nieuwe Parklaan, te 's-Gravenhage.

Advertentièn uiterlijk Vrijdags 12 ure des voormiddags iutezenden aan de Administratie van dit Blad, Paveljoensgracht No. 19, te 's-Gravenha^.

Hoofdvertegenwoordiger voor Nederland: C W. BETCKE, Advert.-Bureau, Rotterdam.

Afzonderlijke Nummers worden, voor zoover de voorraad strekt, alléén aan Abonnës geleverd.

's-Gravenhage, 9 Januari.

Prijs der Advertentièn:

Per regel t <>.25

Groote letters naar plaatsruimte.

Abonnementen volgens afzonderlijke overeenkomst.

By eene eerste plaatsing van annonces voor Aanbestedingen is de prijs per regel ƒ0.15; bij eene tweede en meerdere plaatsing van dezelfde annonce ƒ 0.10.

Bij abonnement op Advertentièn wordt het blad gratis toegezonden.

Verantwoordelijk Redacteur: J. van Heurn, Civ.-Ing., 's-Gravenhage.

INHOUD.

De gemeentelijke telefoon-installatie te Rotterdam door H. A. van IJsselsteijn. Vervolg van blz. 4. (Met twee platen}. — Verbetering van het Irrigatiewezen op Java. — Acetyleen. — Ingezonden stukken. — Staten-Generaal. — Weerkundige Waarnemingen. — Rivier berichten. — Binnen- en Buitenlandsche Berichten. — Benoemingen, Verplaatsingen enz. — Open Betrekkingen. ~ Gezochte Betrekkingen.

De gemeentelijke telefoon-installatie te Rotterdam

DOOR

H. A. van IJSSELSTEIJN.

(Met 2 platen.) (Vervolg van bladz. 4).

Luchtleidingen.

|t>n het algemeen kan men vanaf de verschillende

I? opstijgpunten door middel van luchtdraden dadelijk j? de perceelen der geabonneerden bereiken. Hierbij is » als regel aangenomen, dat de grootste vriidragende

overspanning een afstand van 150 M. niet overschrijdt.

Om nu echter het aantal opstijgpunten niet nog grooter te maken, heeft men op een dertigtal gebouwen, die öf de gemeente in eigendom heeft, óf waarover zij de beschikking heeft, nog kleinere of grootere stellingen geplaatst. Bundels draden loopen dan vanaf de opstijgpunten naar deze stellingen en worden vandaar eerst verdeeld naar de abonné's.

Behalve deze ondersteuningspunten, zijn er nog op enkele particuliere daken isolatoren bevestigd, öf omdat de afstand anders te groot worden zou, óf omdat zulks ten gevolge van de verschillende hoogten der gebouwen bepaald noodzakelijk was. In die enkele gevallen werd den particulieren verzocht daartoe wel hunne toestemming te verleenen, en zulks geschiedde steeds, behoudens een paar uitzonderingen.

Deze luchtleidingen bestaan uit z.g. «Doppelbronzedraht». Dit is getrokken draad met een kern van alluminiumbrons en een buitenmantel van gewoon zacht brons. Deze leidingen hebben groote voordeden. De weeke koperen buitenmantel is eene bij uitstek goede geleider; dit materiaal is echter niet sterk genoeg om aan de groote spanningen, die bij de aanzienlijke afstanden optreden, weerstand te bieden.

Daarentegen is de kern van alluminiumbrons een tamelijk slechte geleider, doch deze paart aan een klein specifiek gewicht, eene groote sterkte. Vergeleken met zuiver koper, is het geleidingsvermogen van dit draad 60—70 °/0; de weerstand tegen breken is 65—70 KG. per mM2.

Het draad van 1.5 mM. diameter weegt + 16 KG. per KM. De Firma Felten & Gtjilleaume leverde het tegen rond f 1 per KG.

De draad van al de luchtleidingen, welke van uit de opstijgpunten naar de huizen loopen, heeft eene middellijn van 1.5 mM.

Daarentegen heeft men aan de draad der z.g. luchtroutes in de buitenwijken een diameter van 2.5 mM. gegeven.

Zooals boven werd medegedeeld, is er feitelijk slechts ééne buitenroute van eenig belang, namelijk die, welke vanaf het opstijgpunt aan de 2e Katendrechtsche haven, naar Charlois loopt. Het was geraden daar eene tijdelijke inrichting in het leven te roepen, met het oog op de groote veranderingen, die door het graven der nieuwe haven in den plaatselijke inrichting zouden gebracht worden. Later is het 't voornemen ten zuiden dezer haven eene kabel te leggen.

Enkele andere luchtroutes vindt men nog onder Delfshaven en Kralingen, waar de draden van een of twee abonné's naar het naastbij gelegen opstijgpunt moesten gevoerd worden. De afstand der steunpunten bij deze buitenroutes werd bepaald op 60 M.

De teekening van de palen voor de Charloische route is hierbij gevoegd, evenals van de ijzeren palen, welke men op eenige plaatsen tot aansluiting van enkele abonné's bezigde. Laatstgenoemde zijn als proef gebezigd en geleverd door de Duisburger Hütte.

Hunne constructie is merkwaardig, omdat zij uit één stuk gewalst worden. Zij zijn echter niet zeer sierlijk.

De isolatoren op de opstijgpunten en voor de luchtroutes zijn die, welke bekend staan als «Reichspostmodell II»; voor de geleidingen op en langs de huizen werd een eenigszins kleiner type gebezigd.

Er werd van het principe uitgegaan, om de koperen geleidingen buiten langs de huizen te voeren, tot nabij het vertrek waar het toestel hangt. Leidingen binnenshuis werden dus zooveel mogelijk vermeden. Alle verbindingen tusschen de opvoerkabels en de luchtleidingen en tusschen deze en de huisdraden, zijn geïsoleerd en wel zoodanig, dat de lassching geschiedt aan het doode einde der luchtleiding, dat niet aan spanning blootgesteld is.

Het spannen van het geheele net is geschied in eigen beheer, zonder dat eenig ongeluk daarbij is voorgekomen. Zoodra de eerste telefoontoren gesteld was, in Februari 1895, werd met dat werk aangevangen, dat geregeld voortgezet werd tot den len September d.a.v.

Huisinstallaties en toestellen.

Vanaf de buitenleiding loopt eene door caoutchouc geïsoleerde dubbeldraad naar een binnen den wand vastgemaakt houten klosje met twee paar koperen schroefjes (zie afbeelding).

Vandaar gaan de huisleidingen, welke geheel vrij en door houten blokjes van elkander gescheiden zijn, naar de toestellen.

Dit koperdraad, ter dikte van 0;9 mM., is met gummi geïsoleerd, zoodat de buitenomtrek 2 mM. middellijn heeft. Daaromheen is een gekleurde katoenen bekleeding, steeds rood voor de heen- en blauw voor de terugleiding. Ook dit draad werd dooide Firma Felten & Guilleaume geleverd voor f 450 per 100 M.

Zooals boven reeds werd medegedeeld, is op elk telefoontoestel een bliksemafleider bevestigd, die dus met de aarde moet ver-

De Vereenieing Tan Bnrierliiïe Ineenienrs stelt ?icn in geenen deeie verantwoordelijk voor de denkbeelden in de onderscneidene bijdragen ontwiKeld ot toegelicht.