vlakken daarbij behoorende en het onderste gedeelte van den torenmuur met de drie typische Gothische raampjes. De muren zijn in de genoemde deelen der kerk van al de overtollige witselkalk van meerdere eeuwen ontdaan, opnieuw gesousd in twee kleuren, en de gewelfvlakken en ribbeninkleurengeschilderd volgens de oude motieven, die men onder de kalk ontdekte, terwijl bij de samenvoeging der ribben in den top der gewelven wapenschilden zijn aangebracht, waarop de gekleurde wapens van kerkmeesters en andere notabele Zutphensche geslachten uit de 15e en 16e eeuw te zien zijn.

Ook de altaarnissen in den zuidelijken kooromgang zijn reeds hersteld en gereed en men is thans druk bezig de Raadskapel te restaureeren en er alles uit- en weg te breken, wat er te veel in zit en het vrije doorzicht door de geheele kerk belemmert.

Overal heeft men bij hetverwijderen der kalk op muren en pilaren muurschilderingen ontdekt, waaronder zeer fraaie, maar ook vele, die erg geschonden zijn, waarbij zelfs moeielijk is uit te maken wat zij moeten voorstellen en wier herstel met groote moeite en kosten zal gepaard gaan, omdat alleen eene meesterhand in staat is dezen arbeid tot een goed einde te brengen.

Wij willen nu nog eenige oogenblikken stilstaan bij sommigemerkwaardigheden, die in deze kerk worden aangetroffen. Berstens verdient vermelding de ijzeren grafkroon.

Volgens overlevering is deze oorspronkelijk gehangen boven het graf van graaf Otto van Zutphen, die in 1113 overleed. Zij zoude dan dagteekenen uit het begin der 12e eeuw, doch zonder twijfel schijnt zij later hersteld te zijn — mogelijk werd zij bij den brand in 1446 zeer beschadigd en gedeeltelijk vernield —, vele onderdeden dragen althans, volgens deskundigen, bepaald het karakter der 15e eeuw. Hoe dit ook zij, het geheel is een wonderschoon en zeldzaam exemplaar van middeleeuwsche smeedkunst. De kroon, eertijds verguld, bestaat uit drie deelen, die pyramidaal op elkander zijn gezet. De onderste rand vormtéén regelmatigen twaalfhoek en is rijkversierd met verschillende voorstellingen op de jacht, het steekspel, den dans, enz. betrekking hebbend, alles van gesmeed ijzer, en daaronder in oud-Gothische letters de namen van Jezus, Maria en de twaalf apostelen. Op een der vlakken van dezen rand, die een middellijn van 2.70 meter heeft, ziet men een dans van mannen en vrouwen met een muziekant erbij, eene fraaie levendige voorstelling. De tweede rand daarboven is hooger, maar veel enger en heeft twaalf luchters om er kaarsen op te branden. De bovenste rand is zeshoekig, loopt spits toe en is, evenals de anderen, met bladeren en bloemen, ook uit ijzergesmeed,rijkversierd. De geheele kroon is 2.37 meter hoog.

Zij heeft al op verschillende plaatsen in de kerk gehangen, werd jaren geleden tot gaskroon vernederd en totaal bedor-

111