86
de oorlog ter zee en zijne lessen door captain hahan.
vertrek en een spurt naar het doel van zijn reis, voor hij opgevangen kon worden door Sampson, wiens schepen oorspronkelijk minder snel liepen dan de zijne en waarvan hij wist dat zij door monitors werden belemmerd.
De Spanjaarden namen geen kolen te Martinique. Dit kan zijn grond hebben in eene weigering van de Fransche ambtenaren om daar toestemming voor te geven in overeenstemmingmet een algemeenen neutraliteitsregel, welke aan een neutraal veroorlooft genoeg kolen af te geven om de naastbijzijnde haven van dezelfde nationaliteit te bereiken. Aangezien de schepen kolen genoeg hadden om Curacao te bereiken, hadden zij meer dan genoeg om naar Portorico te gaan. Het kan ook zijn dat Cervera, niet wenschende Sampson te ontmoeten, wiens macht de monitors medegerekend de zijne overtrof, het 't verstandigst oordeelde maar weer te verdwijnen uit den radius onzer wetenschap. Inderdaad verlengde hij zijn reis naar Santiago, indien dat zijne oorspronkelijke bestemming was, met 200 mijlen door naar Curacao te gaan, om niet te spreken van de vertraging door het kolenladen aldaar. Maar indien de Hollanders hem toestonden alles in te nemen wat hij noodig had, zoude hij ten slotte veel dichter bij Cuba zijn dan te Martinique en zoude hij in staat zijn voorzoover zijn brandstof strekte Santiago, Cienfuegos of Portorico, of zelfs Havana te bereiken — welke verschillende mogelijkheden ons in verwarring zouden brengen. Het is evenwel nauwelijks denkbaar dat hij een poging om de laatste haven te bereiken zoude gedaan hebben. Dit doende zoude hij in geval van succes, om niet te spreken van de meerdere slechte kansen door den grooteren afstand, de Vereenigde Staten niet slechts in staat gesteld, maar uitgenoodigd hebben hun vloot te concentreeren in cle beste positie voor haar, waar zij niet alleen den vijand in bedwang zoude gehouden, maar op de beste wijze onze eigen basis te Key-West zoude beschermd hebben.
Hoe Cervera feitelijk geredeneerd heeft is den schrijver dezes onbekend en zal vermoedelijk onbekend blijven tot hij het oogenblik gekomen acht er publiciteit aan te geven, of tot hij voor den krijgsraad verschenen zal zijn, welke volgens het bijna universeele gebruik der zeemogendheden den bevelhebber wacht, die zijn schip verloren of een groote ramp beloopen heeft; een gebruik, zoowel genadig als gerechtig, zoowel 's menschep verdiensten als zijne misslagen — indien deze er zijn — in het licht stellende, 'en societeitspraatjes voor den rechterstoel brengend van het deskundig, gezaghebbend oordeel. Deze handelwijze, gewoonte zijnde, stelt den betrokkene niet onder verdenking van schuld en is aldus ten aanzien van dezen nimmer kwetsend. *) Totdat er besloten zal zijn of zulk een raad
]) Dit is een waar woord; en het is goed te trachten die waarheid in zich op te nemen voor men in het geval komt te verkeeren dat het moeilijk wordt haar te erkennen. Dit leert althans de ervaring bij de Nederlandsche Zeemacht. Vert.