DE 00BL0G TEE ZEE EN ZIJNE LESSEN DOOE CAPTAIN MAHAN.
83
Zuid door succes beloond te hebben kunnen worden. Zooals de zaken stonden kon er op niemand een blaam geworpen worden; tenzij op de Spanjaarden, doordat zij onze zeer bescheiden verwachtingen van hun eskadersnelheid teleurstelden, wat een heel ander ding is dan snelheid van een schip alleen.
Onder de telegrammen in dezen tijd door den Admiraal van het Departement ontvangen, waren er die het gerucht meldden dat kolenbooten voor de Spaansche schepen kolen en munitie innamen te St. Thomas. Geen der geruchten had goeden grond, noch ook was het waarschijnlijk dat de divisie des vijands voor zulk een doel op een neutraal eiland zou stoppen, dat als St. Thomas minder dan 100 zeemijlen van de eigen haven op Portorico ligt.
Dadelijk na de ontvangst van deze telegrammen riep de Admiraal op de Hondewacht van 9 Mei alle Commandanten aan zijn boord om den toestand te bespreken. Hij besloot toen door te gaan naar San Juan, de voornaamste zeehaven van Portorico, wegens de kans het Spaansche eskader daar te vinden. Het kolenladen der monitors, dat begonnen was toen het eskader den vorigen middag stopte, werd den volgenden morgen weder voortgezet. Te 11.15 van den 9den Mei meldde een telegram van het Departement een verhaal „gepubliceerd in de bladen" dat het Spaansche eskader in den nacht van den 7don bij Martinique gezien was. Het departementale telegram verried ook eenige onrust over Key-West en de blokkade van Havana; maar terwijl op spoedigen terugkeer werd aangedrongen, werden de bewegingen van den Admiraal wat hunne détails betreft aan zijn discretie overgelaten. Het eskader koerste daarop oostwaarts en arriveerde 's morgens vroeg van den 12den voor San Juan. Een bombardement van de plaats volgde onmiddellijk en duurde van 5.30 tot 7.45 v.m.; maar aangezien duidelijk bleek dat de Spaansche divisie zich daar niet bevond, besloot de Admiraal den aanval niet voort te zetten, ofschoon overtuigd dat hij tot de overgave konde dwingen. Zijn redenen om daarvan af te zien luiden in zijn officieel rapport als volgt:
«The fact that we should be beid several days in completing arrangements for holding the place, that part of the squadron would have to be left to await the arrival of troops to garrison it; that the movements of the Spanish squadron, our main objective, were still unknown ; that the Flying squadron was still north and not in a position to render any aid ; that Havana, Cervera's natural objective, was thus open to entry by such a force as his, while we were a thousand miles distant, made our immediate movement toward Havana imperative".
Men zal opmerken, dat de conclusiön van den Admiraal, zooals zij hier gegeven zijn, in hoofdzaak overeenstemden met de meening van het Departement, uitgedrukt in het laatst vermelde telegram. Het eskader vertrok onmiddellijk om de West. In den avond van dien dag, Donderdag 12 Mei, werd tegen middernacht aan het Marine-Departement vertrouwbaar bericht