318

het bekleeden van stalen schepen met hout en koper.

Het hoo'fddoel van het systeem van dubbelen door Mr. Grantham (fig. 1 en 2) voorgesteld was, bij het bekleeden van de eigenschap van het koper tegen aangroeien gebruik te maken, en daarbij te zorgen dat er zoo weinig mogelijk aanraking bestond tusschen de koperen huid en den ijzeren romp, zoodat de laatste niets van de galvanische werking zou te lijden hebben, indien zeewater achter de houten huid, die tusschen het koper en het schip was, doordrong. Daarom bestond de houtbekleeding uit twee lagen; de onderste was bevestigd tusschen de Z ijzers, tegen de huid geklonken, en werd op haar plaats gehouden door houten vulstukken en voor de zekerheid met enkele ijzeren bouten, die aan de binnenzijde van de ijzeren huid met moeren werden bevestigd. De bovenste houten huid werd aan de onderste bevestigd met metalen schroefbouten, welke niet door die huid heen kwamen. Beide houtlagen waren goed gebreeuwd en de aanliggende oppervlakken werden dik met verf of compositie besmeerd.

Mr. Grantham hechtte een groote waarde aan het gebruik van weinig bouten in de binnenste houten huid. Uit zijne vele opmerkingen dienaangaande blijkt het, dat hij vooral tegen bouten was wegens hunne groote neiging om te roesten en te verteren, wanneer water in de boutgaten drong tengevolge van het werken of bewegen van de huid, wanneer een bekleed schip aan groote krachten wordt blootgesteld. Dat zulke ijzeren bouten erg kunnen roesten is niet twijfelachtig, maar zulks geschiedt niet op de wijze en om de redenen door Mr. Grantham ondersteld. Inderdaad indien zulk werken van de houten hnid plaats had, zooals hij veronderstelde, zou dat voorzeker erger gevolgen hebben dan enkel roesten van bevestigingsbouten.

Bij de Russische marine, geloof ik, heeft men veel de door Grantham aangegeven wijze van bekleeding toegepast, en het zou wel van belang zijn de daarbij verkregen resultaten te weten. Misschien kunnen ze later door een der Russische leden worden medegedeeld.

Het eerste bekleede schip in de Engelsche Marine was de snelle kruiser „Inconstant'', ontworpen in 1866 en te water gelaten in 1868.

De wijze van bekloeding is voorgesteld in fig. 3 en 4. Zij was zeer kostbaar en men heeft die niet meer gevolgd. Dikke ijzeren strippen werden van buiten tegen de huid geklonken en daarna gelijk gewerkt met vulstukken van teakhout. In deze strippen waren de einden der ijzeren bouten geschroefd, die de binnenste houten huid bevestigden. De buitenste laag hout werd met geel koperen bouten, die in doch niet door de binnenste laag geschroefd werden, daaraan verbonden. Op deze wijze was directe aanraking van de koperen dubbeling met den ijzeren romp voorkomen, terwijl de ijzeren huid ook niet door de bouten, welke de binnenste houten huid bevestigden, was doorboord. De houten huid werd met de aanliggende gedeelten besmeerd met waterproof glue en was zorgvuldig gebreeuwd.

Dit schip heeft nu 27 jaar gevaren en heeft veel diensten,