106

dochter Gertrudis van de Akerstraat, Joês Craens, Corst en Joês Klinckers Peter met den bijnaam van „het Moutheuvelke" allen behoorende tot het gilde der afdoenders (vilders) uit Hoensbroek en vele anderen welke allen wegens braak, diefstal, knevelarij en moord in 1743 te Treebeek in do Zeekuil geëxecuteerd werden. Mathias Ponts de oude afdoender werd gevierendeeld, zijne zonen werden geradbraakt, zijn dochter, welke gewapend met pistool in manskieeren de nachtelijke rooftochten meemaakte, werd levend verbrand, terwyl de andere gegalgd werden.

Door zijne sterkte en groote ruimte bood het kasteel een ruim toevluchtsoord in oorlogstijden. Uit eene rekening blijkt, dat tijdens den Franschen oorlog, die eindigde in 1668, de inwoners van Hoensbroek met meubelen en vee redding zochten op het kasteel tot welks verdediging een vat buskruit werd aangekocht voor 18 gulden. De commandant van Maastricht stelde ter beschikking een sergeant tot commandant en twee soldaten, waarvoor aan soldij voor 8 dagen moest worden betaald 28 gulden en 18 stuiver.

Dat het kasteel in vroeger tijden het tooneel moet zijn geweest van ernstige krijgsbedrijven, blijkt wel uit den geheelen bouwtrant van de met breede en diepe vijvers omgeven burcht, welke vijvers gevoed werden door de aan de noordzijde op eene hoogte gegraven beek, die den nog bestaande, bij het kasteel behoorenden molen in werking brengt. In de uitgestrekte nevengebouwen, zoowel als in het kasteel, ziet men nog op geregelde afstanden schietgaten in de muren, terwijl nog op de bestaande en op de verdwenen poorttorens wachthuisjes waren aangebracht. Een zestal zeer oude mortieren (zware met hout omgeven schietbussen) zijn enkele jaren geleden op verzoek van den heer Graaf naar het kasteel Haag verzonden, ook was daarbij de ijzeren dwangbuis waarop stond „Ein ieder wacht zich voor het harnas van Schaesberg 1743". Volgens het boek van Slanghen moeten er in vroegere jaren wel meer gereedschappen zijn geweest die tot het vroegere gevangenis- en verdedigingswezen behoord hebben, als voetkluisters, armbanden, zware ketens