Menschendieck-Gymnastiek

Q00000000S0E300000000000000000000000 door dr. W. P. HUBERT VAN BLIJENBURG

Nu in enkele steden reclame wordt gemaakt voor een Mensendieck-Instituut, nu een Mensendieck-bond in 't leven is geroepen en men zelfs hier en daar het werkwoord „mensendiecken", in navolging van het „mülleren", tracht te pousseeren, nu wordt het toch wel tijd het zoogenaamde systeem „mensendieck" eens onder de loupe te nemen. En dan moeten wij eerst eens nagaan, wat het uitgangspunt van dit systeem eigenlijk is.

Mensendieck nu meent, dat het noodig is om de werking van onze spieren te analyseeren, teneinde daardoor vast te stellen, welke de werking van elke spier-op-zich-zelf is, dan daaruit af te leiden welke de meest economische uitvoering van elke beweging is en daardoor te komen tot de natuurlijke uitvoeringswijze.

Deze veronderstelling nu is al volkomen onjuist en gelukkig maar. Immers ware deze analyse noodig om te komen tot de meest economische uitvoeringswijze, dan zou de laatste alleen maar bereikbaar zijn voor hen, die een grondige studie van de menschelijke anatomie hebben gemaakt. En alle andere mensch mkinderen zouden zijn veroordeeld tot het uitvoeren zelfs van hun beroepsbezigheden op eene minder economische wijze. Gelukkig dan ook, dat zelfs zij, die van alle anatonomische kennis verstoken zijn, toch bij de oefening voor of uitoefening van hun beroep vanzelf, langs den weg van „trial and error", geheel onbewust zich die meest economische uitvoeringswijze eigen maken. De natuurlijke uitvoering is de meest economische. 7! ~ De spieren, zooals wij ze bij de studie der anatomie leeren, zijn anatomische eenheden; ze hebben voor 't gemak bij de studie, in verband met haar ligging en bouw, namen gekregen. Maar dit wil niet zeggen, dat elk .der spieren één, van de andere spieren afgescheiden, speciale beweging moet tot stand brengen, dat elke spier op zichzelf moet werken, m.a.w. dat de spieren ook functioneele eenheden zouden zijn. Het is practisch onmogelijk om, zooals Dr. Mensendieck beweert na te streven, de werking van elke spier afzonderlijk te analyseeren en te doen plaats hebben en dit is ook niet noodig. De spieren immers arbeiden steeds in samenwerking, niet elk afzonderlijk en juist bij de „functioneele Lichaamsoefeningen" (de titel van Dr. Mensendieck's

boek, waarin zij haar systeem verklaart) moet dan ook die samenwerking, niet de afzonderlijke werking op den voorgrond worden gesteld.

Die uitvoeringswijze kan dan voor sommige verrichtingen wel aanleiding geven tot minder gewenschte invloeden op spierontwikkeling of op lichaamsvormen, maar die invloed dient dan weer gecorrigeerd te worden door correctieve gymnastiek, die Dr.. M. versmaadt. Deze schrijfster namelijk wil van den beginne af aan de dagelijksche bewegingen in sierlijken, physiologischvolgens-haar-juisten-vorm doen uitoefenen, zij wil het „nadeelig automatisme" niet, maar een „goed automatisme" daarvoor in de plaats stellen, welk streven o.i. ijdel zal blijken. „Chassez le naturel, ilrevient au galop."

KM

* BERN. H. VOS, eerevoorzitter van de thans jubileerende Oostelijke eerste klasser Sportclub Enschede.

doorgevoerd individueel onderwijs^gegeven door een grondig voorbereide leidster, die liefst zelf medica is; wil er van dat onderwijs iets terecht komen, dan moet voor de patiënt-zelf de spierwerking met behulp van anatomische platen verklaard worden en moet, zooals Dr. M. dan ook wenscht, steeds voor den spiegel en onder voortdurende controle geoefend worden.

En zelfs dan blijft het de vraag of het mogelijk zal zijn, de uitvoering zóó afdoend te controleeren, waar de spieren door andere spieren of vetlaag bedekt zijn. Dat door een dergelijke werkwijze de belangstelling der patiënten wordt opgewekt en gaande gehouden, moge aan de geregelde toepassing en aan de resultaten dier oefeningen ten goede komen, (iets wat niet van belang ontbloot is, omdat juist de uitvoering van dergelijke bewegingen anders al te vervelend zou worden), dit voordeel geldt dan toch alleen maar voor de toepassing bij ontwikkelde patiënten.

En ten slotte moge de vraag gesteld worden of een dergelijke, hooge eischen stellende oefenwijze noodig is en of dezelfde resultaten niet evengoed te bereiken zijn met de bij de gewone heilgymnastiek gebruikelijke oefenstof. Volgens onze meening is een zóó gekunstelde werkwijze volkomen overbodig; dezelfde resultitm kunnen evengoed en met veel minder verlies van tijd, moeite en geld bereikt worden.

Dr. M. richt zich echter juist tegen de gymnastiekstelsels, evenals tegen den dans en tegen de sport en zegt, dat dit alles „drill" is, omdat het allemaal „voorgeschreven bewegingen" zijn! Zijn dan hare, de Mensendieck-oefeningen niet voorgeschreven ? Ja zeker, en nog wel tot. de allerkleinste détails van spierwerking, détails, die door den leek niet gecontroleerd kunnen worden.

Weliswaar stelt Dr. M. telkens de vraag „Waarom" maar de antwoorden zijn veelal vaag, onlogisch en apodictisch; ook wordt dikwijls als reden van eene bepaalde uitvoeringswijze opgegeven, dat daarvoor de bestemming van een spier ons duidelijk zou worden. Alsof elke spier één bepaalde bestemming had! En al was dat zoo, moeten wij nu de gymnastische (en dagelijksche) oewegingen dienstbaar maken aan wetenschappelijk onderzoek? Is niet juist het omgekeerde meer logisch en dan ook te doen gebruikelijk?

Bij onze dagelijksche bezigheden hebben wij immers geen tijd aan al die mooiheid van de lijnen, aan het uitsluitend gebruik van bepaalde spieren voor bepaalde bewegingen, aandacht te schenken. Laten wij toch blij zijn, dat wij in het dagelijksch leven veel van die langs natuurlijken weg geleerde „automatismen" (d.w.z. pseudo-reflexen) gebruik kunnen maken, hetgeen ons tot groote besparing in tijd en hersenarbeid leidt.

* * *

Geheel iets anders is het, waar Dr. M. haar oefeningen toepast voor het tot ontwikkeling brengen van verslapte of onvoldoend ontwikkelde spieren, want dan is immers de remedie juist het speciaal in werking brengen van die achterlijke spieren of spierbundels. Maar ook dan nóg blijft het goed uitvoeren van die oefeningen alleen mogelijk bij streng

Voor het HUREN van deze WAGENS OPBELLEN 35387 > GARAG5 V«N BF-EDA 33803 S UTRECHTSCHEDWSTR.52. A'DAM Voor GROOTE TOCHTEN VRAGE men TARIEF LIJKTRANSPORT MET le KLAS WAGENS