duitschlands moeilijkheden
Zelfs als deze redeneering juist was, zouden de moeilijkheden, waarvoor de regeering staat, slechts voor het oogenblik uit den weg geruimd zijn. Maar is zij juist? Zullen zij, die in staat zijn het Hitler-régime te helpen, zich door dat Hitler-régime laten afzetten? Het is toch niet aan te nemen, dat zij alles op het spel zullen zetten in de zeer onzekere verwachting van een gering voordeel? Het is nog minder aan te nemen, dat zij een Regeering, die haar oorlogstoerustingen maar half verbergt achter vredelievende redevoeringen, in staat zullen stellen de grondstoffen, die zij voor bewapening noodig heeft, te verkrijgen. Dit punt kan beslissend worden voor de toekomst van de Dictatuur. Handel en industrie zijn niet te redden volgens het door Dr. Schacht overgenomen nationaal-socialistische recept. Maar een systeem, dat den riem op ondraaglijke wijze aanhaalt en het Duitsche volk aan de grootste ellende prijs geeft, kan niet blijven bestaan. De krachten van de Oppositie, die zich al voor den 30sten Juni roerden en vervolgens weer op 19 Augustus, zullen toenemen en zich aaneensluiten. De vastberadenheid van deze Oppositie zal zich niet uiten in een referendum, maar op een heel andere manier, en zij zal niet opnieuw in bloed gesmoord worden. Eenigerlei voorspelling te doen ten aanzien van den tijd en de phasen van die ontwikkeling zou nutteloos en gevaarlijk zijn. Het zou een ernstige vergissing zijn, te verwachten dat de Dictatuur in de naaste toekomst ten val zal worden gebracht en dat de heerschappij van het bruut geweld op slag zal worden vervangen door de Democratie. Er zullen overgangsstadia zijn, gedurende welke zij, die het eens zijn in hun verwerping van de Dictatuur, elkaar zullen gaan bestrijden. Maar de zin voor vrijheid en recht, die — het moet helaas worden toegegeven — tot nog toe onder de Duitschers in vergelijking met andere naties niet bijzonder ontwikkeld is geweest, zal versterkt worden in de leerschool van het leed, en ten slotte zal er een Staat te voorschijn komen, waarin eenheid tusschen Regeering en Volk meer zal zijn dan een van de leuzen van bedrieglijke demagogie. Misschien zal Hitier in de geschiedenis de rol vervullen van den man, die door de Democratie te vernietigen den weg baande voor de zegepraal der Democratie.
Rudolf Breitscheid.