de volkenbond en de vluchtelingen

Raad van Beheer opmerkte, het crediet van onze beschaving is gemoeid bij het vinden van een oplossing. Alle Volkenbondsarbeid voor de vluchtelingen is gegrond geweest op de samenwerking van particulier initiatief en regeeringssteun. De groote Joodsche organisaties en tal van Christelijke instellingen, ongeacht richting of nationaliteit, hebben zitting genomen in een Raad van Advies, die den Hoogen Commissaris bijstaat in zijn arbeid. Deze lichamen zijn het, die de gelden bijeenbrengen voor hulpverleening en constructief werk, en zij ook hebben de leiding bij de emigratie en kolonisatie. De taak van den Hoogen Commissaris daarentegen is een drieledige:

a. hij moet de staten er toe bewegen hun grenzen te openen voor de emigranten en dezen vergunning te verleenen om binnen deze grenzen werkzaam te zijn of te worden opgeleid;

b. hij moet zorgen voor dat derde element van den mensch, die volgens een onlangs gemaakte geestige opmerking bestaat uit lichaam, ziel en.... een pas;

c. en ten slotte heeft hij tot taak den arbeid van de philanthropische instellingen te stimuleeren en te coördineeren.

Tot dusver heeft de Volkenbond succes gehad bij al zijn pogingen om vluchtelingen te hulp te komen, en ook ditmaal zal hij ongetwijfeld slagen. Terwijl de hulp, verleend bij de uitwisseling van bevolkingen, een succes was voor het streven om te komen tot een constructieve oplossing van het probleem van godsdienstige en rassenminderheden, bewijst de arbeid van Nansen en van den Hoogen Commissaris voor de Duitsche vluchtelingen wat door den Volkenbond kan worden gedaan, om een minimum van menschenrechten te verzekeren aan de uitgeworpenen der volkeren. De Bond mist nog het recht om in te grijpen ten einde het recht van den enkeling op een tehuis, op zijn nationaliteit, op vrijheid en geluk te waarborgen. Maar hij kan althans tusschenbeide komen om het jammerlijke lot te verzachten van degenen, die van dit alles zijn beroofd, om hun een plaats te verzekeren onder de zon der wet, hen in staat te stellen om een nieuw leven te beginnen en hun gaven en talenten te redden voor de beschaving.

Norman Bentwich.