68

EEN NIEUWE WEG DEN MENSCH TE LEEREN KENNEN.

bepaald doel en daarmee in al de functies van het lichaam; vandaar de „verwoeste zenuwen" van menschen wier drang naar een doel aan storingen blootstaat. Het zijn niet alleen hun zenuwen, die geschokt worden, maar dat is het geval met het organisme in zijn geheel, omdat de op een bepaald doel gestelde „innervatie" organisch met alle functies samenhangt, met bloedsomloop, spijsvertering enz.; gebreken in de zenuwverzorging der organen uiten zich ten slotte in diepgaande beschadiging van de intiemste processen in alle deelen van het organisme. Het probleem van de doelstelling in het leven is het belangrijkste algemeen physiologische probleem: ziekten, ontstaan door het ontbreken van een doel, en hun genezing vormen de gewichtigste hoofdstukken in de klinische geneeskunde van den tegenwoordigen tijd. Hoe sterker het sociale leven zich ontwikkelt, hoe ingewikkelder het wordt, aan des te harder slagen staan de menschen bloot bij het zich richten op een doel, door des te erger ziekten worden al hun levensfuncties bedreigd. Ziekten, die samenhangen met de wijze van doelstelling of het nalaten daarvan, vormen een afzonderlijk hoofdstuk van de geneeskunde: de psychotherapie.

Wil men door psychische bewerking kunnen bijdragen tot genezing van lichamelijke functies, dan moet — dat is duidelijk — de ziekte, die bestreden moet worden, tevens op psychischen grondslag berusten. Die opvatting vindt steun in de practijk der psychotherapie. Het zieleleven is gebleken de bron te zijn van een aantal der meest verschillende ziekten; heel veel stoornissen in de diepste processen van spijsvertering, bloedsomloop, inwendige secretie, blijken onverwacht psychische oorzaken te hebben en zijn door geen andere behandeling dan door psychischen invloed te genezen. Het oude woord „mens sana in corpore sano" blijkt daar in omgekeerde volgorde te moeten worden verstaan. Een Fransche physioloog heeft aangaande het vraagstuk van den invloed van het zieleleven op het lichaam de volgende proefnemingen openbaar gemaakt. Konijnen van gelijken leeftijd, gelijke gezondheid en voeding, van één en denzelfden stam, werden onder gelijke omstandigheden van woning en hygiëne aan verschillenden psychischen invloed onderworpen. De eene