VAN BAZEL TOT BAYONNE:

1801. Het ging er slechts om, daarmede een zeer bepaald doel te bereiken.

Het antwoord van den keizer op de voorstellen van Godoy verried intusschen onder beminnelijke formuleeringen de bedoelingen. Napoleon wilde twee vliegen in één klap slaan. Zijn plan berustte op de bedoeling een deel van Portugal aan den koning van Toscane te geven als schadeloosstelling voor zijn koninkrijk, dat hij verplicht zou zijn af te staan, omdat in Italië deze „koning omringd was door vijanden en tegenstanders". Het andere deel van Portugal, eveneens tot koninkrijk verheven, zou voor Godoy zijn; de prins-regent moest naar Brazilië emigreeren. Verder wilde de keizer voor zichzelf een strook Spaansch grondgebied in Guipuzcoa, aan de Pyreneesche grens bij Saint-Sébastien.

In het begin van Juni werden de algemeene lijnen van het plan tusschen Duroc en Izquierdo vastgelegd; Godoy werd door laatstgenoemden daarvan op de hoogte gesteld met deze waarschuwing, dat de keizer de zaak door Talleyrand had doen verhaasten. De orders aan de Fransche troepen voor een veldtocht in Portugal waren uitgevaardigd, de financieele zijde van de onderneming was geregeld en Godoy behoefde er niet meer aan te twijfelen, dat hij weldra in Portugal koning zou zijn met den titel, dien men hem beloofd had: dien van koning der Algarven. Toch kon noch hij noch Karei IV ertoe besluiten ook maar een stukje van den Spaanschen bodem af te staan. De onttroning van den koning van Toscane, die in de bedoeling lag, kon de Spaansche koninklijke familie, die eenige jaren tevoren zooveel offers had moeten brengen, om dezen koninklijken titel voor haar naaste verwanten te verkrijgen, evenmin bijster verheugen.

In overleg met Talleyrand werd een laatste ontwerp van Napoleon den i5en Juni te Madrid overhandigd. Gebruik makend van het oude zoo doelmatige middel om door uiterlijk vertoon hen tevreden te stellen, die zich groote offers moesten getroosten, richtte de keizer zich tot de nationale ijdelheid van Spanje door de volgende voorwaarden voor te stellen: Portugal zou in twee deelen verdeeld worden; het ééne zou toegewezen worden aan den koning van Toscane, het andere