men echter geene nieuwerwetsche bierbrouwerij binnen te gaan. In oude beschrijvingen der ambachten, bijv. de eerste Fransche encyclopaedie rj, vindt men onder „brasserie" een voorwerp besproken en afgebeeld, dat gelijkt op de genoemde „vork", welk werktuig vague heet (in het Duitsch : Maischscheit); een mout- of brouwschop, welke diende om in de roerkuip het beslag goed te mengen en, ter oplossing van het meel, in beweging te houden. Het andere voorwerp, dat ons op 'toogenblik het meest interesseert, is een stuiIemand.-) Deze werd door de vroegere brouwers gebruikt om de brei, ontstaan uit de samenvoeging van geplet mout en lauwwarm water, te filtreeren en er de vaste stoffen (de geplette korrelbasten) uit te verwijderen. s)

Het komt mij zeer waarschijnlijk voor, dat de wapenfiguur der Dicbiers zoo'n stuikmand is. Men behoeft er zich zeker niet over te verwonderen, in het wapen van een geslacht, dat D i c bi e r heet, dit brouwerswerktuig te zien afgebeeld. En dat deze figuur, evenals het molenijzer, in meer wapens voorkomt — weliswaar niet in zoo vele — ligt voor de hand ; immers, brouwerijen en de daaraan verbonden rechten en voordeelen waren in Brabant vroeger haast even talrijk als de molens.

De beschrijving van het wapen-D icbier zou dus moeten luiden : drie roode stuikmanden in zilver. Is dit juist, dan zullen allicht de wapens der door Jhr. F. Beelaerts van Blokland in zijn aangehaald artikel genoemde andere families, welke een „heiblok in haar wapen voeren, n.1. v. Achelen, Beelaerts, v. d. Heuvel, Ludinc, Spiering, en dat van Zeger Pauwelsz, althans ten deele ook anders beschreven moeten worden. Arnhem J- A. Jolles.

1) Van Diderot en d'Alembert (plm: 1750 e. v. jaren), i. v brasserie; zie ook het bijbehoorende deel der .Planches".

2) Een inventaris van meubelen enz., door den pastoor van Klein-Zur.dert opgemaakt in 1558, vermeldt aanwezig „int brouhuys" behalve „drye coelcuypen, eenen stuyek, een gaiffel." (Areh. d. Abdij Tongerloo, A VI, 67).— Red.

3) Ik dank deze bijzonderheden aan de welwillendheid der Directie van de N V Bierbrouwerij -De Drie Hoefijzers".