HANDELSTERMEN, ii

DOOR M.

In mijn vorig artikel ben ik geëindigd met de namen te beschrijven, die in den handel aan de verschillende vormen van aardewerk en porselein worden gegeven. Voor ik van dit onderwerp afstap, wil ik nog even wijzen op de benamingen der randen van het „platte goed". Men onderscheidt deze in: kartelranden, golf-

randen, puntranden, gepunt, den golf-puntrand en den geschulpten rand. ')

Sommige borden, vooral die van de bekendste Europeesche 18de eeuwsche porseleinen als Saksisch, Sèvres, Niederviller, Tournai, ook van Haagsch en Amstel porselein zijn in hun vorm „gemat' , „gebiesd'' of hebben het bekende hoornen-relief, meer bekend onder de Fransche benaming „reliefs a la corn", als versiering. Komende tot de décors, valt het Chineesch en Japansch porselein zooals dat heden ten dage gewoonlijk in den handel voorkomt, te verdeelen in: dat met blauw decor, met gekleurd décor en met een geëmailleerd décor. Blauw en gekleurd, het valt licht te begrijpen, duidt op de kleur der versiering. Geëmailleerd porselein is gekleurd porselein waarop de kleuren door middel van een (als 'k het zoo

*) De afbeelding hiervan komt in de volgende aflevering.

noemen mag om duidelijk te zijn, hoewel het technisch onjuist is) dikkere en zwak-verhoogd-liggende verflaag zijn aangebracht, welke kleuren ook glanzender zijn. Men voelt dus het décor gemakkelijk boven de glazuur. De „pate, de body" van dit geëmailleerd porselein is echter volmaakt hetzelfde als van het blauwe of gekleurde.

Wordt porselein tot een minimale wand-dikte (lees: dunte) teruggebracht, dan spreekt men van „eierschaal" (Engelsch: „eggshell", Fransch: „coquille d' oeuf") porselein. Is dit eierschaal-porselein van een geëmailleerd décor voorzien, dan behoort het tot de duurste en meest waardevolle porseleinen. Vooral de kommetjes en bordjes in dit porselein (mits 18de eeuw) zijn zeer gezocht.

Men wil soms nog een tusschensoort onderscheiden en noemt dit dan ,,half-eierschaal". In het gewone geëmailleerd porselein worden dan onderscheiden twee groote groepen namelijk het Familie Rose en het Familie Verte. Ook nog een derde groep n.m. „Familie Noire". Deze laatste is echter buitengewoon zeldzaam, ja, ik mag wel zeggen, in den handel is die „Familie" uitgestorven.

In het Familie Rose, is rose de hoofdkleur, in Familie Verte het groen. Het beste Fam. Rose en Fam. Verte

Familie Verte porselein met figuren-décor.