Waarschijnlijk is het hier zeer ongezond, maar de bevolking is er niettemin dichter dan zoover bekend ergens elders in de afdeeling. De grootste kampong bestaat uit 20 huizen en daar elk huis door ongeveer 10 gezinnen wordt bewoond zal zij, het gezin gemiddeld op minstens 5 personen geschat, meer dan 1000 inwoners tellen.

De vermeerdering van de bevolking is zeker in de hand gewerkt door de huwelijks-adat, die medebrengt dat de bruidschat met een gelijkwaardig

tegengeschenk wordt beantwoord.

°Niet voor alle afgestorvenen worden korwaar's gemaakt, als hoedanig enkele palen voorkomen, waarvan het uiteinde tot een menschehjke gedaante is gesneden. Men legt de lijken in het bosch totdat de weeke deelen zijn vergaan; daarna worden de schedels op een min of meer versierde stellage aan de rivier opgesteld met eenige oöeranden er bij. Die schedelhuisjes mogen alleen worden bezocht, wanneer een nieuwe

kop wordt bijgebracht.

De hoofden in elk der kampongs zijn door Patipi (even beoosten

Roembati) aangesteld.

Bira is een echt sagoeland; wij troffen er prauwen aan zoo van Fati-

pisch als van Roembatisch gebied, die er sagoe kwamen halen.

In tegenstelling met de bewoners van de Kaiboes-baai zijn de Biraërs

zeevaarders, die goede prauwen hebben. •

Wanneer men de rivier of een tak er van voor handelaars wil afsluiten

wordt een verbodsteeken aangebracht „sasi" genaamd.

Uit de aanwijzingen van de mij vergezellende loodsen meen ik te moeten besluiten dat de namen langs deze kust op de zeekaart niet

juist zijn:

Sameibaai moet zijn Kaiboes;

Kaiboes moet zijn Waromgé-mond;

Tg. Oainsop (Siari) moet zijn Siari;

Tk. Bira moet zijn Kais Métamani-mond,

Tg. Sabra „ „ Oeaim;

Tg. Roemakain moet zijn Sabra.

In het laatst van de maand October werd een vijftal dagen op de Bintoenische rivieren die in de Maccluer-golf uitwateren doorgebracht. Bij die gelegenheid werd door de Ampato geroeid, een slechts 2 K. M. lange verbinding tusschen Noesawamar en den noordelijken Jakatimon en stoomden wij de Jaroe op, een rechter zijtak der Kasoen-nvier, zoomede de Kaitero met haar zijtak Fordebai (Wirdébé).

In Maart 1904 werd andermaal met de Pionier de Majalibit-baai be-