verschillende anderen roepen om hulp; vooral de viaductwerken aan het IJ en de ombouw te Haarlem vorderen veel beleid, kunde en kosten. De brugbouw te Westervoort is nauw voleindigd of de Hem- en Velzerbruggen over het Noordzeekanaal zijn onderhanden en zoo gaat het immer voort.
Bij het doorbladeren van het verslag valt het oog op zeer noodige tot stand gebrachte belangrijke werken: brug over den IJsel bij Westervoort met toegangen; — gemeenschappelijk station te Hengeloo (O.), idem te Amersfoort; — uitbreiding van terrein en gebouwen te Dieren; idem te Lochem; — idem te Utrecht; - idem te Rotterdam; - bruggenbouw en terreinveranderingen te Maastricht; — uitbreiding van terrein en gebouwen te Simpelveld; — grondwerken voor den totalen verbouw te Haarlem; — verbindingsbanen te Rotterdam; — uitbreiding van station enz. te Winterswijk; — dubbel spoor tusschen Harderwijk en Wezep; - idem tusschen Bokstel en Mil; — idem tusschen Terneuzen en Sluiskil.
Nieuwe lijnen werden geopend: van Zwolle naar Ommen (thans reeds tot Koevorden doorgetrokken): — de baanvakken van den Noordfrieschen lokaalspoorweg Tjummarum—Franeker en Tjummarum—Midlum— Herbaaium; — de lokaalspoorweg Enschede—Ahaus; — het baanvak Barneveld—Nijkerk van den lokaalspoorweg Ede—Nij kerk.
Einde 1903 waren dus in exploitatie 2851 K.M. spoorwegen, d. z. 5 '/2 per tienduizend bewoners, terwijl dit cijfer in België stijgt tot 9,9, in Luxemburg zelfs tot 19,6; in Zwitserland bedraagt het 12,0, in Duitschland 9,5 weshalve wij bij de meeste natiën in dat opzicht nog ten achteren zijn gebleven. Geheel anders is het gesteld wanneer men de oppervlakte in vergelijking brengt, dan staan wij met 8,8 per myna M. alleen achter bij België, Luxemburg, Groot-Brittanje en Zwitserland.
De lengte in K. M. onzer spoorwegen verdeelt zich over de volgende exploiteerende maatschappijen:
Maatschappij tot Exploitatie van St. Spoorwegen . . . 1563
Holl. IJzeren Spoorweg 979
Nederl. Centraalspoorweg *33
Noordbrabant-Duitsche Spoorweg 52
Sp. van Mechelen naar Terneuzen 2 3
n „ Gent naar Terneuzen 10
Links Rijnsche Spoorwegen 11
Oldenburgsche Spoorweg 1
Directie Essen
Noord-Friesche lokaal Spoorwegmaatschappij 59
Bijeen . . . 2851