Paald °P 3° 55' I5" N- en verder is het bergpanorama opgemeten als van uit B, N en Z.
De lengte kon nu worden verkregen uit de snijding van de breedteparallel met de azimr.thlijn van een der reeds vastgelegde toppen (B, A en de hierboven vermelde toppen aan den linkeroever der Tapanaho'ni). De overeenstemming van de op deze wijze afgeleide lengten was ruim voldoende; het gemiddelde is 540 13'4" W. L. Gr.
Het kamp aan de monding der Gonini is bepaald: breedte door stershoogten op 40 10' 50" N.; lengte door astronomische peiling op een top P nabij Poeloegoedoe, welker ligging door ons bepaald is, en snijding van de aldus verkregen azimuthlijn met de breedteparallel, gevende 54° 25'14" W. L. Gr.
De samenvloeiing van Wilhelmina- en Emma-rivier is bepaald: breedte door stershoogten op 3° 51' i"N.; lengte door gebruik te maken van de in 1892 door den Gouvernements-landmeter W. L. Loth langs tracé gemeten afstand tot het dorp Cottica aan de Lawa >).
Dit dorp nu, was weer door een kleine rivier-triangulatie vastgelegd aan den Cottica-berg. Ook het eilandkamp tegenover Cottica is in deze triangulatie opgenomen.
Ter controle zijn van beide plaatsen de breedten ook nog door astronomische waarnemingen bepaald.
Samenvloeiing . . 3° 51'1" N-Br., 540 32'6" W. L. Gr.
Cottica 3° 5i'16" „ 54° 15' 24" „
Eilandkamp . . . 3° 51'26" „ 54° x4'30" „
De bepaling van een gedeelte van het Tumuc-Humac-gebergte geschiedde als volgt:
Op den top van Knopaiamoi werden 5 bakens geplaatst, en onderling afstand en ligging van deze met de theodolietboussole nauwkeurig bepaald. Daar de twee uiterste bakens n. 1. 87 M. in hoogte verschilden was voor dit werk de theodoliet het aangewezen instrument.
Aan dit driehoeksnet zijn door hoekmeting verbonden: een kenbaar struikje S op den kalen schedel van den heuvel die later bestegen werd, en een baak die we op een zandplaat in de rivier geplaatst hadden. Deze' laatste werd door een korte itinerair-meting verbonden aan het punt
nabij ons kamp, waar op 2 December eenige stellen stershoogten waren genomen.
Door op de hieruit berekende breedte, het breedteverschil dat triangu-
1) Zie kaart N°. III in dit Tijdschr. 1893, X, bl. 73 e. v,
II