De Meierij van 's-Hertogenbosch omvatte in ruwe lijnen het stroomgebied van Dommel en Aa met hun bijstroompjes en had de hoofdplaats in het hydrographisch middelpunt van dit gebied, den Bosch. De Baronnie van Breda werd gevormd in het gebied van de Mark en haar bijstroomen, en had eveneens haar hoofdstad op het punt van samenkomst der meeste riviertjes uit dit gebied. Het Markiezaat van Bergen-op-Zoom omvatte den hoogen zoom der landen langs de Schelde en de Eendracht.

* *

*

Wij zullen nu afzien van staatkundige indeeling, en het gebied van Noord-Brabant tot de Maas en de groote wateren in het noorden en noordwesten aannemen, om ongeveer binnen de tegenwoordige grenzen der Provincie de ontwikkeling der nederzettingen en der economische toestanden na te gaan. Vooraf nog enkele mededeelingen over de volksstammen, welke zich hier gevestigd hebben.

Het landschap van het vroegere hertogdom Brabant ontving zijn vaste bevolking door Frankische stammen, welke in de eerste eeuwen onzer jaartelling hier gevonden werden. Gewoonlijk verdeelt men de Franken in Ripuari'èrs, tusschen de Maas en den Rijn, van de Betuwe tot bij Luik, Trier en Bonn gevestigd, en de Salïèrs, die ten westen van de Maas woonden tot de Somme. Of de naam der Saliërs afgeleid is van Sala of Isala, de IJsel, dan wel dat zij „zee" beteekent, zoodat de Salische Franken: Zee-Franken beduidt, zooals Schröder wil *) is niet zeker. Toch zal de scheiding niet zoo bepaald geweest zijn en vond men de stammen der Franken in de streken van Maas en Rijn door elkander 3). Doch dit is zeker, dat het gebied van Brabant meest door Frankische stammen bevolkt werd.

De sporen van de oorspronkelijke bevolking zijn nog bewaard gebleven in de taal, die een zuiver Frankisch dia-

1) Schröder, Herkunft der Franken (Hist. Zeitschr. XXII). Bij Blok,

2) P. J. Blok, Gesch. v. h. Ned. Volk, I, 83.