voornaamste gezondheidsetablisseinent verrijzen voor de Engelsche Zuidzee. Zijn roem zal zich verbreiden, en naarmate het verkeer gemakkelijker wordt, zullen er de zieken van alle oorden der wereld samenstroomen. Dit verlaten voorgebergte met zijn donkergroen meer, zijn Maonhutten en zijn in de verte gelegen rookzuilen, zal later een ontzaglijk groote badplaats der Londenaars worden; en hier zal het gebeuren, datineenig gezondheidssalon Macaulay's Nieuw-Zeelander, van zijne reizen terugkeerende, zijn schets van St. Pauls' puinhoopen zal ten toon stellen voor
groepen van bewonderende jonge dames.
Na de verwoesting der geweldige geijsers aan het Rotomahanameer vindt men volgens Bucke») de drie grootste van het geheele gebied ongeveer 3 mijlen ten Z. der stad Rotorua, achter het Maoridorp Whakarewarewa, alle drie dicht bij elkander gelegen; het zijn de Pehutu, de Waikite en de Wairoa. Overigens vindt men overal rondom het Rotoruameer sporen der vulkanische werkzaamheid. „Daar kookt, borrelt en dampt het uit honderden gaten van de meest verschillende gedaante en afmetingen ). Ook aan poelen met warme of zelfs heete modder en aan kleine slijkvulkanen is geen gebrek. Kolossale kiezelsinterblokken van 2 tot 3 vt. dikte liggen aan de helling en den voet van den naburigen heuvel verspreid en wijzen er op, dat vroeger de werkzaamheid der bronnen nog veel aanzienlijker was dan tegenwoordig. „De inboorlingen hebben afzonderlijke bronnen om te baden, afzonderlijke om te koken en andere, waarin zij hunne wasch reinigen. Op plaatsen, waar slechts heete dampen uit den grond stroomen, hebben zij dampbaden opgericht, en op de verwarmde kiezelsinterplaten rondom de bronnen hutten voor den winter gebouwd3).'' Het meest grootsche bronnengebied van deze streek is dat van Whakarewarewa. De voornaamste bronnen ervan zijn gelegen op den rechteroever van het Puarengariviertje. Zeven of acht ervan hebben periodieke watererupties, nu en dan werken alle gelijktijdig. Naar de inboorlingen beweren heeft dit laatste meestal bij hevigen O. wind plaats. Bij sommige dezer thermen ziet men naast kiezelsinter- ook zwavelafzetsels. „Parakohuru en Paratiatia heeten de bronnen, waaruit de groote zwembassins van 50 en meer voeten middellijn gevoed worden, waarin de inboorlingen, mannen en vrouwen onder elkander, alle gemoedelijk hunne
1) Geological Magazine, Jan. 1887 en Report of the Brit. Assoc. for the Advanc.
of Science, 1886, biz. 644.
2) Ferd. von Hochstetter t. a. p. biz. 285.
3) Ibid biz. 286.