goed als geheel, verdwenen, namelijk het Rotomahana- of Warme-meer met de wereldberoemde Roode en Witte terrassen. Zij, het produkt eener gedurende vele eeuwen onafgebroken voortgezette werkzaamheid der natuurkrachten, werden in den tijd van enkele uren ten eenenmale ■vernietigd, ja ten deele door de aarde verzwolgen. — Terwijl de Tongariroen Ruapehu bij den eenen natuuronderzoeker voor uitgedoofd (von Hochstetter), bij een ander voor half uitgedoofd (Peale), bij een derde voor nog werkzaam golden (Gibson), stemden allen daarin overeen, dat de meer noordwaarts gelegen Tarawera reeds lang voor goed tot rust was gekomen. Hoewel zijn naam (Tarawera = gloeiende rots) steeds aan zijn oorsprong herinnerde, had hij echter zoo lang geslapen, dat zelfs in de tradities der Maori's of inboorlingen niets van eene uitbarsting bekend was en zij er al gedurende vijftien geslachten hunne dooden begroeven, terwijl de berg als heilig gold en daarom tegen elke ontwijding door bezoeken van reizigers zooveel mogelijk door hen werd bescherntd. In den nacht van den 9en op den i oen Juni 1886 had nu echter onverwachts ) eene hevige uitbarsting plaats, eerst van den noordelijken top, den \\ ahanga, daarna van den middelsten, den Ruawahia, eindelijk, en deze was de hevigste, van den zuidelijken, den eigenlijken Tarawera.

De eruptie, die tegen 2 uren 's nachts begon, na eene voorafgaande hevige aardbeving, die met tusschenpoozen wel een uur aanhield, en van hevige, over het geheele eiland gehoord wordende ontploffingen ver gezeld was, duurde in volle hevigheid tot 6 uren 'smorgens. Gedurende dien tijd viel zulk eene ontzaglijke hoeveelheid asch 2) en slijk 3), dat in

1) De uitbarsting overviel de bewoners geheel onverwachts, hoewel vele verschijnselen haar gernimen tijd van te voren hadden voorspeld. Zoo nam men in Nov. 1885 aan de Witte terrassen eene watereruptie waar, eveneens gedurende het geheele jaar 1886 eene verhoogde geijserwerkzaamheid; een der geijsers aan het Rotomahanameer wierp 11 dagen voor de uitbarsting slijk uit; op het Tarawera- en Rotoruameer ontstonden plotselinge, onverklaarbare golfbewegingen; ook waren de aardbevingen heviger en vooral menigvuldiger dan gewoonlijk; doch van al deze verschijnselen was geen enkel van dien aard, dat de inboorlingen op rechtstreeksch gevaar bedacht moesten zijn.

2) Zoowel nit de onderzoekingen in loco van den regeeringsgeoloog Dr. Hector (The recent volcanic eruptions, preliminary report presented to both Houses of the General Assembly, by Command of His Exceüency), als uit het microscopisch onderzoek der specimina door professor Judd (.Report of the British Associalion for the Advancement of Seience, 1886 bh. 644) is afdoende gebleken, dat de vnlkaan geen lava, maar alleen asch heeft uitgeworpen en dus waarschijnlijk in een laatste stadium van werkzaamheid verkeert.

3) Deze slijk ontstond daardoor, dat boven het Rotomahanameer eene vervaarlijke