i844> Woensdag i Januari 1845 zou volgen voor de Philippijnsche eilanden, waardoor de datum op die eilanden sinds 1844 met dien van Europa, China en de landen ten Oosten van Kaap de Goede Hoop overeenkomt, en met dit feit werd tot heden zelfs in wetenschappelijke werken — von Benko haalt er vele en gezaghebbende aan — geen rekening gehouden.

De Heer von Benko wijst verder ook op de onjuistheid der verklaring van het ontstaan van het verschil in datum. Meestal, zegt hij, wordt dit toegeschreven aan de ontdekking dier eilanden van het Oosten uit, maar de ontdekking heeft hiermede niets gemeen; bij de verovering door en vestiging van Legaspi, die uit het Oosten en wel uit Spaanseh Amerika kwam, werd het rekenen met dien datum ingevoerd. De reden , om aan deze wijze van tellen van den datum — wij zullen kortheidshalve van „Oostelijken datum'' spreken — vast te houden, was vooreerst van staatsrechterlijken aard, terwijl er later geen oorzaak was, om den Oostelijken datum te laten varen, en dit te minder, omdat het verkeer van de Philippijnsche eilanden bijna uitsluitend tot Spaanseh Amerika beperkt was. Op schepen, die tusschen Manila en Acapulco heen en weer voeren, behoefde men dan niet den datum te veranderen. Dit was de praktische zijde van het vraagstuk. Nog vroeger stond echter de staatsrechterlijke zijde op den voorgrond. Zij berustte op de bekende bul van Paus Alexander VI van 3 en 4 Mei 1493, die de heidensche landen, die op de Oostelijke helft der aarde ontdekt werden den Portugeezen toewees, en die op de Westelijke helft aan de Spanjaarden. Wanneer men nu in 't oog houdt, dat de bepalingen omtrent de lijn van scheiding in duidelijkheid te wenschen overlieten, en de middelen om de lengte te bepalen gebrekkig waren, dan is het niet te verwonderen, dat soms verschil van gevoelen tusschen Spanje en Portugal omtrent aanspraken ontstond. Zoo rees een twist omtrent het bezit der Molukken, die bij minnelijke schikking werd bijgelegd. Karei V deed ten behoeve van Portugal afstand van zijne aanspraken tegen betaling van 350,000 dukaten.

De Philippijnsche eilanden werden destijds als van geringe waarde beschouwd; de Spanjaarden rekenden hen als „eilanden van het Westen" en Portugal als „eilanden van het Oosten."

De Philippijnsche eilanden als „eilanden van het Westen,'' van het Oosten uit ontdekt en bewoond, en eeuwen lang uitsluitend in verbinding met het Westen van Amerika namen dus aan, en behielden een telling van datum, die met de naburige Molukken, Macao enz. een dag