onder latere Ministeries immer tot de vrome wenschen is blijven behooren.
Sinds Daendels zijn grooten Postweg bouwde, zijn de twee Ministeries Van Goltstein inderdaad de eenige tijdstippen geweest, waarop in deze eeuw voor onze Koloniën eenige activiteit merkbaar was voor de uitvoering van Groote Openbare Werken van Staatswege.
Wanneer wij ons die kostbare tijdverspilling voor oogen brengen, die niet alleen een groot kapitaal aan nationale energie doet verloren gaan, maar Nederland ook als Koloniale Mogendheid in de oogen van het Buitenland politiek doet verzwakken, dan geloof ik dat het hoog noodig is, hoe eer hoe beter met bepaalde ontwerpen voor den dag te komen, die eene krachtdadige uitbreiding van het Nederlandsch Indische Spoorwegwezen op het oog hebben.
En ik meen dat ieder die daartoe bijdraagt, rekenen mag op de belangstelling zijner Mede-Burgers.
Wanneer wij zien, hoe Canada, Noord-Amerika en zelfs de Middenen Zuid-Amerikaansche Republieken hunne Trans-Continentale Reuzenspoorwegen in het leven riepen; hoe Rusland zijn Trans-Kaspischen spoorweg heeft gebouwd en straks den Trans-Siberischen Reus gaat voltooien; hoe Frankrijk in Afrika zijne Koloniën door een Trans-Sahara Spoorweg gaat verbinden, en Engeland telken jare honderden Kilometers nieuwe lijnen aan het Britsch Indische Spoorwegnet toevoegt, dan wordt men als Nederlander beschaamd over de weinige veerkracht, door het Moederland te dezen opzichte betoond in de eigen bezittingen in OostIndië, die met evenveel, zoo niet méér recht, aanspraak mogen maken op de ontsluiting hunner schitterend vruchtbare binnenlanden voor landbouw, handel en nijverheid.
Hetgeen Louis Figuier schrijft in zijne „Nouvelles Conquêtes de la Science ten opzichte der spoorwegen in Amerika, is ten volle toepasselijk op Nederlandscfr-Indië.
Hij zegt onder anderen:
„De ijzeren baan, dat wil zeggen, een goedkoop en snel middel van „vervoer, was in die streken van Amerika, welke ten deele nog verstokken waren van de weldaden der beschaving, als door de Voorzienigheid „geschonken, om rijkdom en voorspoed in het leven te roepen.
„De kanalen gaven slechts een middelmatig resultaat ten opzichte der „prijzen en snelheid der transporten; de wegen waren in slechten staat „en weinig talrijk j ontzachelijke uitgestrektheden woeste gronden en