Of wij, menschelijker wijze gesproken, dien tijd nog zullen beleven, dat hangt geheel van onze Natie en onze Regeering af.

Maar ten deze is mijne overtuiging zoodanig gevestigd, dat naar mijne meening ieder Burger het aan zijn Vaderland verplicht is, om op zijne wijze en naar zijne krachten aan de verwezenlijking dezer Ontwerpen mede te werken.

Op die kaarten is de globale richting der ontworpen Stamlijnen getraceerd, die te zamen ongeveer eene lengte hebben van drie duizend Kilometers.

Al is dit cijfer aanzienlijk, mij dunkt onoverkomelijk is het niet, wanneer wij als voorbeeld nemen den Trans-Kaspischen Spoorweg, die ter lengte van 1400 Kilometer door den Russischen Generaal Annenkofï in anderhalf jaar is gebouwd, dus met eene snelheid van 933 Kilometer per jaar, in véél minder gunstige streken dan Borneo en Sumatra, en die thans toch reeds 3°/0 interest opbrengt.

In dezen zomer genoot ik het voorrecht, te Bern met Generaal Annenkofif kennis te maken, en vernam toen tevens, dat op zijn initiatief, direct n& de voltooiing der Trans-Kaspische lijn, het gansche dal van de Amu-Darja, — eene oppervlakte beslaande van ongeveer geheel Frankrijk —, met den wijnstok was beplant geworden.

Dezen zomer bereisde Generaal Annenkoff geheel Zuid-Frankrijk, om op de hoogte te komen van de cultuur van den wijnstok, en wanneer binnen enkele jaren het gebied der Amu-Darja of Oxus in een bij uitstek wijn produceerend land zal zijn herschapen, dan is het voor geen tegenspraak vatbaar, dat dit resultaat uitsluitend door den bouw van den Trans-Kaspischen Spoorweg mogelijk is geworden.

Toen ik vóór mijn vertrek naar Europa, de Borneo- en Sumatra-Ontwerpen aan het oordeel onderwierp van een hooggeplaatst Ambtenaar in Indiê, en diens meening vroeg, werd mij geantwoord: „Ja, wanneer „onze Koloniën Engelsch waren, dèn zouden die spoorwegen uit een „politiek, strategisch en commercieel oogpunt reeds bestaan, maar on„der de tegenwoordige toestanden zal men in Nederland nimmer daar „aan denken".

Zie, Mr. de President, dit antwoord, hetwelk ik toen kreeg, is de overtuiging, die zich bij iedereen in Nederlandsch-Indie gevestigd heeft, die de verrassende ontwikkeling van maagdelijke landstreken door den