Eene verwerking van meer dan 2 millioen Ms grond, waarvan 310,000 M3 met schop en kruiwagen, is trouwens een reuzenarbeid op zich zelf; voeg daarbij de talrijke kunstwerken, een stoompont voor het Keizersveer, de beteugeling van de Heerewaardensche overlaten, en men kan zich eenig begrip vormen, dat dit nuttige werk schatten gelds eischt. Alleen voor dit laatste onderdeel kostte de minnelijke onteigening ƒ 275,000.—
Kanalen.
De beveiliging der kanaalboorden van de Zuid-Willemsvaart kostte met enkele herstellingen ruim ƒ60,000.— De gekanaliseerde Dieze vorderde geene bijzondere uitgaven, toch was het verkeer er levendiger dan ooit,
16,312 schepen en stoombooten.
De verbetering van den waterweg tusschen Rijn en Schie, door de provincie Zuid-Holland ondernomen, vorderde vooral tusschen Leiden en Leidschendam; ook te Delft wordt daaraan krachtig gewerkt.
Algemeener is de belangstelling voor het kanaal van Amsterdam naar de Noordzee, waar de kanaalgelden door het rijk werden afgeschaft en de baggerwerken daarentegen ƒ196,400.— uitgaven vroegen, terwijl het gewoon onderhoud ongeveer ƒ 50,000.— kostte. Dit werd beloond, want 3685 schepen werden geschut door de Noordzeesluizen, w. o. 243 boven
60 d. M. diepgang.
Voor de nieuwe schutsluis grepen aanbestedingen plaats tot een bedrag van ƒ536,750.—; uit de daarvoor bestemde put werd 1,843,000 M3 grond verwijderd. Amsterdam legde aan verbetering van havens eü grachten ongeveer 2 Vj ton gouds ten koste.
Het kanaal naar de Merwede (nieuwe Keulsche Vaart) is thans zoo ver gevorderd dat het noorderdeel van Amsterdam tot nabij Utrecht kan bevaren worden, terwijl ook de werken bij Gorinchem ten einde spoeden, zoodat binnen een tweetal jaren die schoone verbinding tot stand zal zijn gebracht.
Telkens vinden wij uitgaven voor het kanaal van Terneuzen naar Gent, ze zijn gelukkig niet overmatig groot, maar de resultaten voor eerstgenoemde plaats nogal bemoedigend, want 463 schepen en stoombooten, metende een millioen M», losten of laadden aan de stationskade, terwijl 2640 vaartuigen boven de 2 Meter diepgang door de sluizen werden
geschut.
De overige scheepvaartkanalen eischten min of meer belangrijke kosten van onderhoud, hier en daar eene vernieuwing, maar de verbetering der