waar bijv. geen enkel jaartal van het verschijnen der publicaties wordt opgegeven, om nu niet te spreken van het geringe aantal der opgenoemde werken en van opgaven als bijv. Jardine sjournal, zonder verder iets daarbij.

Gelijk reeds vroeger door mij werd medegedeeld '), bevat het overzicht betreffende Schotland, bibliographische overzichten bij elk werelddeel, terwijl de schrijver, de heer Silva White, ook in den loop van het verhaal herhaaldelijk de werken noemt die door de onderzoekers over hunne tochten zijn gepubliceerd. Ook Paulitschke doet zulks in zijn overzicht van den geographischen arbeid in Oostenrijk, waarin echter hier en daar reeksen van namen worden gegeven, zonder meer. Dat laatste vindt men ook in het overzicht van Frankrijk door Caron, die zeer weinig litteratuur-opgaven mededeelt en die, wat Afrika betreft, alleen zegt dat hij veel ontleend heeft aan het verslag door Maunoir aangeboden aan het Congres van Wetenschappelijke genootschappen in Mei 1890 gehouden 2).

In weerwil dat dus ook hier het „dankbaar maar niet (geheel) voldaan" van toepassing is en zulks wellicht, bij een meer kritisch onderzoek, nog sterker aan den dag zou komen , valt er toch op veel belangrijks te wijzen, zijn er veel bouwstoffen bijeengebracht. Een overzicht als dat van P.almèn over den geographischen arbeid in Finland moet men wel met belangstelling ter hand nemen. Hoe weinig toch weten wij, die de landtaal niet kennen, van dat grootvorstendom , waarover in andere talen vergelijkenderwijs zoo weinig is geschreven 3). De schrijver geeft ons hier een bibliographisch overzicht (dat trouwens niet lang is), verhaalt ons de geschiedenis der astronomische plaatsbepalingen, der triangulaties en van de bestaande kaarten, schetst de topographische, hydrographische, geo-

ren moest opleveren — nagenoeg geen drukfouten voorkomen. Het aantal drukfouten is overigens hier en daar nogal groot; zoo staat op p. 225, noot 1 : G. Rohlfs: Drai Monate in der Lybinte Wüste. (Verslag van Abbate over Egypte).

1) TAG. 1890, p. 378.

2) Welk verslag trouwens uitmuntend schijnt te zijn; want in Pet. Mitt. 1890, p. 207 wordt ervan gezegd dat daaruit blijkt de buitengewone zaakkennis en belezenheid van den schrijver, die mededeelingcn doet over eene geheele reeks van onderzoekingstochten welke tot dusver nauwelijks bij name bekend waren. De wensch wordt erbij uitgesproken dat het verslag — dat gepubliceerd is in het »Journal officiel van 2 Juni 1890 —■ door eene afzonderlijke uitgave meer binnen het bereik van de belangstellenden moge komen.

3) Eene tamelijk uitvoerige beschrijving van Finland, zonder litteratuur-opgaven evenwel, geelt Johannes Rein, in Kirchhoff's Landerkunde von Earopa, DritterBand, p. 404—432.