der einzelneti Litnder vertraut gemacht, sondern auch befdhigtwerdeti, ihren künftigen Schülern zit richtiger Zeit und am richtigen Orte das Verstandnis für solche Daten zu erschlieszen, aus welchen sich die Verhaltnisse der Bevölkerungsdichte, der Bevölkerungsbewegung, der Montanund Bodenproduction, der Industrie, des Handelsverkehrs, der Communicationen , der geistigen Cultur, der staatlichen Macht und der politischen Verfassung, und zwar nicht nur des eigenen Vaterlandes, sondern auch der europaischen Staaten überhaupt wenigstens in den Hauptumrissen entnehmen lassen.

Voor een natuurhistoricus als Simony vormt dat alles een omvangrijk programma van werkzaamheid op het buiten zijn eigenlijk terrein liggend gebied der geographie, en al moet men erkennen dat uit den considerans en de clausule (door mij onderstreept) wel blijkt dat Simony de zaak eenigszins uit een utiliteits-oogpunt beschouwde en dat de geographie voor hem in de eerste plaats eene natuurwetenschap was, men zal toch toegeven dat het belang der staatkundige en der historische geographie door hem volstrekt niet werd voorbijgezien. Aannemende dat éen persoon tegenwoordig niet tegelijkertijd de physische en de historische geographie kan beheerschen, volgt daaruit dat men aan de universiteit te Weenen, na Simony's aftreden, den eenigen weg heeft ingeslagen die tot een op den duur bevredigenden toestand kan leiden, nl. dé benoeming van twee hoogleeraren, een voor historische geographie (Wilhelm Tomaschek) en een voor physische geographie (Albrecht Penck).

Liever dan ons te verdiepen In de vraag of dat voorbeeld navolging verdient en of er niet een tijd zal komen waarin de geograaf, toegerust met de noodige physische en historische voorbereidende kennis, eene wetenschap zal beoefenen, niet disparater dan zoovele andere en waaraan de leidende gedachte eenheid zal geven '), willen wij nagaan op welke wijze Simony, bij de behandeling der physische geographie, de geographische gezichtspunten op den voorgrond stelde.

Aanvankelijk hield hij college over: „Naturwissenschaftliche Erdkunde, umfassend die Elemente der mathematischen Geographie, Orographie, Hydrographie, Pflanzen- und Thiergeographie, Geologie, unter steter Bertlcksichtigung der wechselseitigen Beziehungen der verschiedenen physischen Erscheinungen und Verhaltnisse- auf dem Erdkörper", maar, be-

1) Immers ook bij den thans in Oostenrijk bestaanden toestand zal de hoogleeraar in physische geographie of, zoo men wil, in geophysiek zich meer in het bijzonder op ée'n onderdeel moeten toeleggen, maar dan ook de overige min of meer venvaarloozen.