gebrek aan stof, voorwaar! — om ten slotte nog een enkel woord te zeggen over- het poolonderzoek van den laatsten tijd.

Vooreerst mag het wel geconstateerd worden dat daarin tegenwoordig weer veel bedrijvigheid wordt ontwikkeld. Maar de tegenspoeden en teleurstellingen ontbreken ook niet. Nordenskjöld's plan tot het instellen van onderzoekingen in het Zuidpool-gebied heeft schipbreuk geleden op gebrek aan de benoodigde geldmiddelen. Daarna zijn in Engeland door Murray en in Amerika door Cook wel plannen tot het uitrusten van wetenschappelijke expedities naar het Zuidpool-gebied ontworpen, maar daarbij is het voorloopig gebleven. Schotsche en Noorweegsche walvischvaarders zijn in het Zuidpool-bekken doorgedrongen en deze tochten hebben tengevolge gehad de ontdekking van eenige eilanden, met twee werkende vulkanen ten O. van Grahamsland, het zoogenaamde Oskar II-land.

In het Noordpool-gebied heerscht in den laatsten tijd veel levendigheid. Ons bestuurslid, de heer F. G. Kramp heeft dezen winter eenige mededeelingen gedaan betreffende de tochten van den laatsten tijd naar de Jenisei. In het Lena-gebied en op de Nieuw-Siberische eilanden heeft de bekende Russische natuur-onderzoeker baron E. von Toll in 1893 zijn tweeden grooten onderzoekingstocht gedaan. Op IJsland heeft Thoroddsen zijne gedurende vele jaren voortgezette wetenschappelijke onderzoekingen bijna voltooid. In de Poolzee zijn in den laatsten tijd talrijke expedities uitgegaan naar Groenland, Ellesmere-land en Spitsbergen. Het moet gezegd worden dat vele ervan totaal zijn mislukt, o. a. die van de Zweden Björling en Kalstenius, die van Peary en Cook (Groenland) en van den Amerikaan Wellman; terwijl omtrent den afloop van sommige andere nog weinig te zeggen is: bijv. het plan van Dr. Rob. Stein om de Westkust van Ellesmere-land te onderzoeken en ln arktisch Amerika vaste waarnemingsstations op te richten, of dat van Col. W. Gilder om eene nieuwe bepaling van de magnetische noordPool te doen plaats hebben (na die van J. C. Ross in 1831 bij Boothia Felix). Opmerking verdient ook de tocht van den Noorweger Ekroll naar Spitsbergen (waarheen hij in Juli '94 vertrokken is met ons poolschip uWillem Barents"), omdat het doel daarvan is, ten slotte de Noordpool te bereiken. Omtrent Fridtjof Nansen zijn, zoover mij bekend is, geen berichten vernomen (er is in sommige dagbladen medegedeeld dat er een luchtballon in Noorwegen was gezien, die als van hem afkomstig werd

beschouwd).

Alles bijeengenomen valt er niet op veel resultaten te wijzen, maar de