bergstreken zeer onderhevig zijn, als zij in het lage land vertoeven. In het hooge binnenland daarentegen wordt het als zeer gezond beschreven; de lucht is aldaar helder, licht en versterkend.

Vooral de lage moerassige oostkust staat in kwaden reuk, althans in het noorden van af de Antongilbaai tot verre bezuiden Tamatave. Al brengt de passaat daar, inzonderheid des nachts, eenige koelte aan; over dag is het zeer warm: in den regentijd van December tot April zelfs zeer dikwijls 320 C. in de schaduw.

Op het verre zuidelijk deel dezer kust, ter hoogte van Ft. Dauphin, wordt de toestand gunstiger geoordeeld; toch zouden ook daar, even als langs die geheele zijde van het eiland, stormen veelvuldig voorkomen, en men, gedurende een paar maanden 's jaars, bloot staan aan de van uit Mauritius en Bourbon zoo beruchte cyclonen.

Gansch anders wordt de toestand, als men het gebergte beklommen en het hooge terrein bereikt heeft. Volgt men aldaar den oostelijken rand van het plateau, dan voelt men nog wel den invloed der passaat, maar de lucht wordt drooger en de warmte aanzienlijk minder.

Volgens de waarnemingen, op het observatorium gedaan, kan de gemiddelde temperatuur, het geheele jaar door, op 15° è. 160 C. worden gesteld. In den regentijd is dat gemiddelde 120 tot 150, de overige maanden 180. Toch vindt men maxima en minima, die daarvan belangrijk verschillen; zoo werd in October een maximum van 30,4°, in Augustus een minimum van 5,8° bevonden.

Op nog hooger streken, in Betsileo, hagelt het somtijds en aldaar zag Cowan de heuvels des ochtends met rijp bedekt.

Verder westwaarts aan den voet van den Bongolava vond Gautier het bijzonder warm: des nachts nog steeds 20°, des middags 35° en meer.

Hij schrijft dat daaraan toe, dat men aldaar in die lange vallei ter wederzijde is ingesloten.

Nog verder, in die richting naar de straat van Mozambique toe, vond D o u 1 i o t, dat over dag de hitte zeer door den zeewind wordt getemperd, terwijl de nachten frisch waren te noemen. Hij teekent 30° aan voor den middag en 130 voor den nacht. Ook bij het gebergte in de baai van Diego Suarez roemt Alluaud het klimaat; des nachts zoude men daar gemiddeld 14° Èt 15° hebben en over dag zelden de 25° . worden overschreden.

Gelijk in alle tropische landen heerscht gedurende den loop van het jaar afwisselend het natte en droge seizoen; enkele reizigers klagen evenwel dat het in het gebergte bijna eiken dag regent, zoo ook in de An-