Deze cijfers hebben betrekking op 1892, en sedert 1884 nam het aandeel der Europeanen minder toe dan dat der Chineezen en anderen, terwijl aller verpondingswaarde eenigszins terugging.
Omtrent de suikerkuituur zullen wij hier in enkele bijzonderheden treden en vooreerst wijzen op den overgang der gouvernementskuituur in vrije kuituur.
In 1882 Gouv. kuituur 29840, Vrije kuituur 11603 bouws, ï> 1891 ,, ,> 2 721, ,3 „ 35 791 »
en dit was het laatste jaar van bebouwing op hoog gezag; de ontwikkeling der vrije kuituur, berustende op kontrakten met de bevolking is niet minder belangrijk en klom:
van 1871, 28 fabrieken, met 3977 bouws en 129082 pikols produktie
„ 1892, 147 „ „ 67 087 „ „ 5 618 786 „ „
De residentie Soerabaja vervult de hoofdrol, voorts Probolingo, Japara, Pasaroean, en de beide Vorstenlanden Djokjakarta en Soerakarta.
Ook de koffieproduktie vraagt onze aandacht al zijn de resultaten niet schitterend: Pasoeroean en de Preangers zijn de hoofdproducenten. In 1892 leverden de partikuliere ondernemingen op Java nog niet het halve bedrag op van de Gouvernementskuituren; de aflevering uit 's lands pakhuizen wisselde echter sterk af, men oordeele zelf:
In 1882: 1 025 217 pikols. In 1888: 564976 pikols.
„ 1883:1081919 „ „ 1889:577561 „
„ 1884:1012358 „ „ 1890: 95686 „
„ 1885: 500571 „ „ 1891:381048 „
„ 1886: 817716 „ „ 1892: 692784 „
„ 1887: 254534 „ „ 1893: weder teruggang.
Veel bevredigender is de kinaproduktie wat het aantal kilogrammen betreft, maar jammer genoeg zijn de prijzen te gedrukt om naar verhouding voordeelen af te werpen. In 1886 werden 1 035 528 en in 1892 wel 3 130 785 K.G. geproduceerd.
Het is bekend dat sedert jaren de tabakskuituur op Java geheel overschaduwd wordt door de kostelijke oogsten op Sumatra; ofschoon de produktie klom van 5 590 823 K.G. (tabaksbladen en krossok) in 1883, tot 8512 217 K.G. in 1892, nam de uitvoerwaarde niet toe, zoozeer gingen de prijzen achteruit, te wijten aan geringere gehalte van het produkt, door uitputting van den grond. De prijs daalde o. a. van 62 cents per 1/ K.G. in 1870 tot 33V2 cents in 1892: de verbouw bepaalde zich in hoofdzaak tot de residentiën Besoeki, Probolingo, Kediri en Banjoemas, en het Vorstenland Soerakarta.