wikkeling op handelsgebied vooral te bevorderen door spoorwegaanleg. Wat den aanbouw daarvan betreft, onderscheidt men drie tijdvakken. In 't eerste, van 1838—56 (Krimoorlog) legt de staat zelve de lijnen aan — in 't laatste, sedert 1881, evenzeer').

Een van de lijnen uit den allerlaatsten tijd is die van Wologda naar Archangel, die kort geleden in gebruik is gesteld. Zij verbindt de Wittezee met Moskau. En 't vermoeden is geuit2), dat deze stad, gedurende den tijd, dat de Wittezee ijsvrij is (einde Mei tot midden October) buitenlandsche waren over Archangel zal betrekken tegen lageren prijs, dan tot heden via Petersburg, Libau, Rewal en Riga. Al is daarvan nog geen resultaat merkbaar, de lijn is in elk geval voor ons gebied van gewicht

Ook zal daarvoor van belang worden de nieuwe lijn Si. Petersburg— Wologda— Wjatka, (lang x 400 werst = ± Amsterdam—Napels), waaraan in Juni 1898 zal worden begonnen 3).

De eerste telegraaflijn werd in 1852 in gebruik genomen (Moskau-Petersburg). In 1894 had men 115 923 werst rijks-, 30547 spoorweg- en 4081 werst eigen telegraaflijnen. De telefoon is sedert 1886 in handen van het rijk.

Van 1885—<?5 is 50 mill. R. uitgegeven ter verbetering

1) De lengte bedroeg op i Jan. 1882. 1 Jan. 1896.

Staatsspoorwegen 888 werst 20 403 werst

Lijnen v. Maatschappijen. . 20374 „ 12702 „

Thans heeft men in Rusland 1 K.M. spoorweg op 3039 inw., in België op 1388, in Oostenrijk-Iiongarije op 1377, in Groot-Brittanje op 1163, in Duitschland op 1075, in Frankrijk op 1051 inwoners. Vgl. Kowalewsky, t. a. p. bl. 502, 501. De opbrengst der Russische spooruuege?i neemt nog sjiel toe.

1896: 326 mill. Roebel en per werst 9834 i897= 355 n » „ „ * 10 071 Personenverkeer. 1896: 50 mill., 1897: 54 mill.

(Handels-Museum, 10 Marz 1898).

3) Geogr. Zeitschrift. 1898, bl. 107.