oscillatiên van het afsmeltende inlandijs toeschrijven, tengevolge waarvan de in /««/-diluvialen tijd ontstane fluviatiele afzettingen gedeeltelijk door morainen werden bedekt.

K. Martin.

Onweders, optische verschijnselen enz. in Nederland, naar vrijwillige waarnemingen in 1897. Deel XVIII. Amst. H. G. Bom, 1898. 107 bl., 8°. f 0,70.

Het 18de deel der zoogenaamde „onwedersboekjes", een resultaat van vrijwillige waarnemingen, heeft het licht gezien. Zooals de titel aanduidt, zijn ook optische verschijnselen hierin behandeld. Dit deel geeft in verkorte overzichten de waarnemingen over 1897 in Nederland gedaan omtrent onweders wat betreft bliksemslag, hagel, hoozen, vuurbollen en St. Elmusvuur, en omtrent optische verschijnselen, wat betreft regenbogen, halo's en kransen. Verder vindt men hierin de opgaven van de Noorder licht-w aar nemingen.

Het poollicht werd in 1897 slechts op 5 dagen waargenomen, nl. 1 Jan., 2 Jan., 4 Febr., 20 Dec. en 22 Dec. De poollichtverschijnselen waren dus zeer zeldzaam in ons land, en bovendien waren zij uiterst zwak, behalve dat van 20 December. Alle waren van min of meer duidelijke magnetische storingen vergezeld.

Uit eene tabel omtrent het aantal onweersberichten op de verschillende uren in de maanden van 1897 blijkt, dat het kleinste aantal onweders vallen op de voormiddaguren, het grootste op de namiddaguren. Voor 1897 werden waargenomen, als som van de berichten over alle maanden, te beginnen bij middernacht:

Voormiddag.

Uren der waarneming. I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII 72, 63, 32, 29, 28, 66, 97, 100, 96, 92, 133, 148 Aantal waarnemingen van onweders in het jaar 1897.

Namiddag.

Uren der waarneming. I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII 231, 311, 301, 369, 343, 335, 354, 299, 202, 112, 63, 62') Aantal waarnemingen van onweders in het jaar 1897.

Hieruit blijkt, dat de meeste onweders plaats'hadden van drie uur in den namiddag tot acht uur; daarna nam het aantal onweders weder af, en het minimum viel van drie tot vijf uur in den morgen.

1) Men lette er op, dat liier de ingekomen berichten bedoeld worden. Omtrent hetzelfde onweer kwam zeker meer dan een bericht in.