„Het zou de groote handelsbelangen, die ons er toe bewogen hebben in het algemeen geldmiddelen voor het Rijn-Eemskanaal toe te staan, benadeelen, als de Regeering het plan van aanleg niet dadelijk tot het voortzetten van het Kanaal tot aan den Rijn uitbreidt".

De Regeering antwoordde het met de sprekers eens te zijn, deelde mede dat de voorbereidende arbeid voor het opmaken van een plan reeds gereed was, enz. Eerst in Mei 1894 echter werd door de Regeering een wetsontwerp voorgedragen tot aanleg van een kanaal van Dortmund naar den Rijn. Maar het werd met 186 tegen 116 stemmen verworpen.

Men gaf voor dat de aanleg te duur was en geen rente kon afwerpen in verband met de sterke concurrentie der spoorwegen. In werkelijkheid echter vreezen de agrariërs uit het Oosten eene te sterke mededinging voor den uitvoer van hun steenkool uit Silezië, misschien ook den te goedkoopen aanvoer van granen naar de dichtbevolkte deelen van Westfalen.

Uit het gezegde kan blijken dat door het Dortmund-Eemskanaal Nederlandsche belangen waarschijnlijk niet aanzienlijk zullen worden geschaad. Het meest zou dit wèl het geval kunnen zijn, zoolang het kanaal van Dortmund tot den Rijn niet is aangelegd.

Komt echter die verbinding tot stand, dan zal deze een machtig industriegebied nader brengen bij den Rijn en dit zal in hooge mate niet alleen het belang van Duitschland, maar ook Nederlandsche belangen bevorderen, en wel des te meer naarmate dat kanaal ruimer wordt ingericht. Immers, wanneer als het ware een arm van den grooten Rijn tot in het hart van Westfalen zal doorgedrongen zijn, zullen vele Rijnschepen zonder overlading de nijvere plaatsen van dat gewest kunnen bereiken. Men denke b.v. eens aan het erts uit Spanje, dat nu te Rotterdam voor de Kruppsche inrichtingen te Essen wordt aangevoerd. Of zou men hiervoor den weg langs het kanaaltje over Emden-Dortmund verkiezen ?

Door die verbinding zal het vervoer te water uit Westfalen naar onze zeehavens eer toe- dan afnemen. De belangen van Nederland gaan dus te dezen aanzien geheel met die van Duitschland samen.

En die verbinding kan niet uitblijven, want het is niet aan te nemen dat een industrieel gebied met een zoo verbazend omvangrijke productie, gelegen niet ver van en aan den meest bevaarbaren stroom van Europa, dien stroom als het ware den rug zou blijven toekeeren en zich met een betrekkelijk nauw kanaal zou blijven behelpen.

De a. s. opening van het Dortmund-Eemskanaal op 1 April 1899 behoeft