continenten, vooral in de onzelfstandige zeeën, omzoomt, dan ligt zij voornamelijk daarin, dat de grenzen van land en zee in verschillende geologische tijdperken zeer uiteenliepen en zich ook thans nog wijzigen. Aanslibbingen van rivieren en de strandvegetatie, koraaldieren, branding en de door haar aangerichte verwoesting, de werking der kuststrooming en het ontstaan van banken voor de kust, de vorming van duinen en het wegslaan daarvan, het stijgen en dalen der kustlanden of het verschil in zeeniveau veranderen nog schier dagelijks de uitgestrektheid en den vorm der kustlijn, zoodat het geen ongerijmde verklaring kan heeten, als men die ondiepe zee, welke hoogstens xoo vaam diepte bezit, als transgressie-zee, als een overstrooming van het continent, beschouwt en dus de dieptelijn van 100 vaam als eigenlijke grens der continenten aanneemt. Natuurlijk ligt die dieptelijn op verschillenden afstand van de tegenwoordige kust (bij West-Ierland 550 km., bij Noorwegen 10); ook wordt bij die eigenlijke grens der continenten niet altijd het maximum der diepte (100 vaam) bereikt, maar bijna zonder uitzondering neemt bij die grens de diepte plotseling en snel toe; en dat daarmede voor plant en dier en ook voor de visscherij geheel andere toestanden geboren worden, ligt in den aard der zaak en zullen wij nog nader bespreken.

Die ondiepe transgressie-zeeën hebben voorts in de huishouding der natuur ook nog deze beteekenis, dat zij, zooals boven reeds even werd aangeduid, vele eilanden en landen verbinden, die op de kaart zich als gescheiden vertoonen. Ierland, Engeland en Schotland of de Shetlandseilanden behooren tot het continent Europa; Nova Zembla is eng met het Russische vasteland verbonden; Ceylon met Voor-Indië; de groote Soenda-eilanden met Azië; Nieuw-Guinea en Tasmanie met Nieuw-Holland. Voorts Formosa met China, Japan met Korea, Sachalin met het Amoerland, terwijl de ondiepe Bering-zee de oude met de nieuwe wereld verbindt.

Tegenover deze transgressie-zeeën staan de ingressie-zeeën, geïsoleerde inzakkingen, zooals ze, vooral in de Middellandsche zeeën, worden aangetroffen en wier ontstaan aan vulkanische werking wordt toegeschreven: een werking, waardoor continenten of deelen van continenten van elkander gescheiden werden, bijv. Europa van Afrika, Noord- van ZuidAmerika, Australië van Azië. Daarom worden de geïsoleerde inzakkingen of bekkens, zooals wij zagen, door de Duitschers Einsturzfelder geheeten. Het geïsoleerde dier bekkens hebben wij boven bij het bespreken van het zoutgehalte aangetoond. Door sommige schrijvers worden ook de Roode