den zeespiegel in de schaduw de uitersten waarnam van 32° C. en IS^C.; de gemiddelde jaarwarmte is 24° C.
Merkwaardig is de verbazend groote regenval, vooral aan de noordkust van Elawaiï, waar het jaarlijksch gemiddelde van ruim 2000 m.M. wel eens tot 4000 m.M. stijgt; te Honoloeloe is het middencijfer 966 m.M.
De rotsachtige bodem is noodwendig niet overal vruchtbaar, want niet overal is de lava genoegzaam verweerd om een rijken plantengroei te bevorderen j zij is trouwens van zeer verschillenden aard, hier tufachtig en poreus, daar glasachtig en bros, de meest voorkomende vorm is die van bazalt; maar n de dalen en in de goed besproeide vlakten heeft de flora een rijk, een betooverend schoon karakter, eene verscheidenheid van ruim 1000 soorten opleverend, waarvan de meeste phanerogamen ; hiervan werd een tiende van elders ingevoerd. Terwijl de palmen de kuststreken innemen, vergezeld van den pandanus, zijn vele berghellingen tot den top begroeid met wouden en kreupelhout; het kostbare sandelhout is intusschen bereids geheel verdwenen.
Tegenwoordig begint men dezen boom weder aan te planten, tegen den zin der inboorlingen, die met schrik herdenken hoe zij vroeger gedwongen werden om in heeredienst de tamelijk zware stammen op hunne schouders naar het strand te voeren, omdat de bergwegen en paden toen volstrekt niet onderhouden werden en ook thans nog in zeer primitieven toestand verkeeren, terwijl deze welriekende houtsoort eerst waarde bekomt, wanneer zij een krachtigen stam heeft gevormd.
Men schat de oppervlakte geschikt voor akkerbouw en suikerteelt op ruim 50 vierk. mijlen, derhalve op slechts even een zesde van het totaal; de bebouwing kan echter nog veel meer uitgebreid worden, wanneer tot kunstmatige bevloeiing wordt overgegaan, en het moet helaas erkend worden dat de onbeschaafde inboorlingen daarvan voorheen oneindig meer partij trokken dan tegenwoordig het geval is; onafzienbare hoogvlakten werden toen vruchtbaar gemaakt door thans in verval zijnde waterleidingen en strekken nu ten hoogste tot runder- en schapenweiden, meermalen aan verdroging blootgesteld. Intusschen levert alleen de suikerteelt en bereiding — de belangrijkste branche — jaarlijks wel 100 millioen kilo aan den uitvoer.
De taro levert evenals op bijna alle andere Zuidzee-eilanden met den zoeten aardappel en den broodwortel het hoofdbestanddeel van de voeding; uit den wortel der taroplant wordt door de inboorlingen , door roosteren, fijnstampen en bevochtiging met water, een brei vervaardigd, welke poi wordt genoemd en te onderscheiden is in één-, twee- en drie-vingerige poi, al naar gelang men die dikker of dunner vervaardigt en dus met een of meer vingers moet eten, want het gros der bevolking eet nog op die primitieve wijze en weet vleeschspijzen, gevogelte en visschen met behulp van gloeiende steenen in een gat in den grond zeer smakelijk te bereiden, nadat ze in zuivere, aromatische bladen zijn gewikkeld; de Europeaan smult er smakelijk van mede.
Niet altijd is de bereiding zoo zorgvuldig en appetijtelijk; op de ruim voorziene visohmarkt ziet men dikwerf allerlei kleurig gevlekte of gestreepte visschen, nevens kreeften, medusen, mosselen, slakken, zeesterren enz. in stukjes gehakt, met hunne ingewanden in uitgeholde kalabasschalen dooreenmengen en zoo rauwelijks weg opslorpen; van tijd tot tijd komt dan een natte, zoo kersversch uit de zee opduikende bruine jongen zijn aandeel vragen en plaagt anders zoowel koopers als verkoopers op allerlei wijzen, waartoe genoeg gelegenheid is, want de zaterdagsche