schijnt van dezelfde meening te zijn, maar is eveneens zeer kort in zijne beschrijving van deze zede ').

Hoe O'Curry de iersche fosterage verklaard wil zien, is uit zijne vage uitingen moeilijk op te maken. Hij noemt de „foster-parents" „what would novv be called masters of boarding schools" („they did often actually keep large establishments for the accommodation of many pupils"), „pupilage" is volgens hem een beter term dan „nursing" om haren eigenlijken inhoud aan te duiden 'i). Ook noemt hij haar „an ancient and universal custom of military education" 3).

Uit al wat O'Curry in zijne hoofdstukken over de opvoeding in het oude Erin vertelt, blijkt afdoende, dat de opvoeding daar waarlijk op geen lagen trap stond, dat er integendeel zeer veel werk van gemaakt werd, en daardoor is het niet onwaarschijnlijk, dat uit die oorspronkelijke overgave van het kind aan een vreemde voor langeren of korteren tijd, uit welk motief dan ook, langzamerhand wel eene opvoeding naar mate van de beschaving moest groeien. Ondanks den steun, welken deze hypothese van Von Hahn, Klemm, Weinhold en (misschien) ook van O'Curry ontvangt, meenen wij haar voorloopig toch te moeten afwijzen, daar zij heelemaal niet verklaart, hoe de volledige fosterage of het wegdoen van het kind tot stand kwam, wat toch zeer waarschijnlijk de zuivere, volle vorm van de latere tijdelijke was; ten tweede daarbij alle primitieve volken de opvoeding zoo goed als niets beteekent en dus waarlijk geen appart instituut kon hebben doen ontstaan. Deze verklaring ware het waarschijnlijkst voor die volken, waar de opvoeding der jongens in de eerste jaren geheel aan de vrouwen toevertrouwd werd, zooals dit bijv. in het oude Perzie het geval was, en ook nog in het nieuwe: de vrouwen voeden hen tot hun 5e è. 7e jaar alleen op, de vader ziet hen zoolang nauwelijks 4). Het zelfde was het geval bij de voorname Duitschers in de middeleeuwen: „bis zum siebenten Jahre blieb der Knabe unter dem Schutze der Frauen in der Kemendte; selbst

1) Du Chaillu, «The Viking Age" (1889), II, p. 42. „It was the general custom among the chiefs and other leading men not to have the children reared at home, but to have them educated with some distinguished friend for the future duties of lite .

2) O'Curry, l.c., I, p. 355.

3) L. c., p. 375.

4) Spiegel, 1. c., III, p. 682, 683. Maar hoe zeer pleit tegen deze opvatting, dat de vader groot gezag over zijne zoons had, en dat de Grieken de perzische opvoeding roemden (zoo deze zich niet vergisten en eigenlijk de opvoeding der pleegkinderen hadden waargenomen!). Spiegel, 1. c., p. 683.