zijn zin niet geven. Laten deze zich intimideeren, dan komt de schuldige er meestal goedkooper af. Is dit niet het geval dan voldoet hij aan de voorwaarden hetzij aanstonds of later. Hij blijft tot aan de kwijting daarvan schatplichtig aan hen en woont in hunne negorij. Is de moord door meer dan één persoon uit dezelfde negorij of uit verschillende negorijen bedreven, dan wordt de harta voldaan door hem, die het hoofd der schuldigen is en, indien dat niet is uit te maken, door allen, die daaraan deelnamen.

Is de naam en de negorij van de schuldigen niet bekend en zijn zij spoorloos verdwenen, dan wendt men alles aan om hen te ontdekken. Gelukt dit dan wordt de harta verhaald, hoelang de moord ook geleden is. Is de moordenaar inmiddels gestorven dan zijn tot de betaling daarvan verplicht zijne kinderen, en bij ontstentenis van deze zijne naaste bloedverwanten. Zijn daarentegen overleden de naaste betrekkingen van den vermoorde dan ontvangen zijne kinderen, kleinkinderen enz. de harta. Van geslacht tot geslacht gaat dit over bijwijze van erfenis tot zoo lang, er betaald is; van vergeten is geen sprake. De harta onder N°. 2 en 3 genoemd, bestaat uit 999 of 555 piring gros (borden van ruw aarden werk). Deze bestaat uit 999 borden bij de Patasiwa, omdat deze volkstam altijd met 9 rekent en uit 555 stuks bij den stam der Patalima, daar deze immer

met het getal 5 telt.

Wordt de harta onder N°. 2 en 3 bedoeld niet betaald, of doen de negorijen, die deze verschuldigd zijn niet aanstonds weten aan de negorij die deze harta ontvangen moet, dat zij van plan zijn deze te voldoen, dan is deze laatste negorij volgens de adat tanah verplicht om haar den oorlog aan te doen.

Harta pada toetoep loeka.

Deze harta is veel geringer in waarde dan die hier boven onder N°. 1 vermeld, en wordt bepaald naar de meerdere of mindere gevaarlijkheid van een aangebrachte wond. Het aantal wonden wordt niet in aanmerking genomen. Deze harta wordt betaald door hem, die de wond toebracht.

(Wordt vervolgd).