gelijk lot, zelfs werden enkele geheel verlaten; zoo ging het hoogste gehucht in het Ubaye-dal van 15 gezinnen in 1884 tot 9 in 1889 terug; overal ledig staande huizen en hutten, daar de karige opbrengst van den bodem geen onderhoud meer verschaft, hoofdzakelijk veroorzaakt door de onverantwoordelijke wijze waarop de bergweiden werden bedorven, ja vernietigd door kudden van duizendtallen schapen die alles vertrapten en kaal vraten, zoodat de vruchtbare aardkorst wegspoelde en de stortregens telkens vernielender werkten, vooral ook , omdat hoegenaamd geen zorg werd gedragen voor de schaarsche bosschen, waarvan nog vele door branden werden vernietigd. Hieraan wordt eindelijk sedert 1882 door de regeering eenigszins verbetering aangebracht, ofschoon veelal te laat, want de woeste bergstroomen zijn thans machtiger dan de zwakken staatshulp. Ceillac en d'Aiguilles — het laatste vooral zeer welvarend — verbrandden in 1889 en de moed tot herbouw ontbrak; thans vindt men de bewoners terug in Mexico en la Plata, eenige, maar de minderheid in Algerië, waarschijnlijk de minst gegoede.
Het was derhalve niet zoo erg overdreven toen Blanqui in 1843 schreef, dat als men geen krachtige maatregelen beraamde Frankrijk' en Piémont binnen een halve eeuw zouden gescheiden zijn door een woestijn, als Egypte en Syrië, en dit nog wel in de onmiddellijke nabijheid van door weelde bevolkte badplaatsen en gezondheidsoorden.
Reeds onder Lodewijk XV werd ernstig overwogen deze arme bergbewoners verlichting van lasten te verschaffen, al ware het alleen om de grenzen niet ontbloot te zien van bevolking, want zulke streken zijn uitsluitend door bergbewoners met goed gevolg te verdedigen, en die zijn zoo weinig talrijk dat de eenige rijke marmergroef er door Italianen wordt bewerkt.
De wonderschoone afwisseling welke het landschap oplevert kan er wellicht de toeristen in groote getale heenvoeren en dit zou kunnen bijdragen tot de welvaart, gelijk in Zwitserland en Tyrol reeds geschiedt.
Dat de beide genoemde departementen niet eenig in hun soort zijn wat den teruggang der bevolking aangaat, vindt men bevestigd door den toestand.in enkele anderen, waar de sterften de geboorten ver overtroffen, zooals in 1892:
Eure .... 2873 meer sterfgevallen dan geboorten.
Somme. . . 2246 » » » »
Meuse ... 1919 v * » »
Aul>e.... 1909 » » » »
Oise » // " -
Aisne » - » *
Cóte d'Or . . . . ,, » » »
Haute-Marne . . » » - »
Eigenlijk overtreffen alleen in de departementen Pasde-Oalais, du Nord en van de Seine de geboorten het cijfer der overledenen voor een eenigszins noemenswaardig bedrag (5646—10,068 en 914), overal elders stilstand of teruggang.
Den Haag. J. Kuyper.