verhaal van den luitenant t/z Carl Graaf Lanjus „Reiseskizzen aus der Stldsee", (Mitteil. 1893, p. 287). De ingang tot die haven is door uitgestrekte koraalriffen verlegd, tusschen welke slechts één toegang (de Basiliskpassage) naar de binnenste ankerplaats voert. Deze is ruim, maar bevat ondiepten, die door eigenaardig gebouwde „pricken" (vaten op palen geplaatst) aangewezen zijn. Aan Pt. Moresby sluit zich het fjordachtige Pt. Fairfax aan, zooals trouwens overal de kust rijkelijk ingesneden is. Het regeeringsgebouw ligt op het gedeelte, wat de kaart (zie Langhans' Atlas, N°. 27, karton) East Granville noemt De kleine Europeesche kolonie (12 man sterk) noemt de plaats harer vestiging „Granville". Bij dit complex van woningen staat ook een kapel en een gevangenis; vlak daar tegenover ligt het zendingsstation en het op palen gebouwde dorp Elavole, waar het zendingshuis, de school en de kerk aanzienlijke gebouwen zijn. Het klimaat te Pt. Moresby is heet en droog; er valt onvoldoende regen: op 1 Aug. 1890 had het in negen maanden niet geregend; de kokospalm droeg wegens de droogte zelfs geen vrucht. De natuur rondom de plaats, waar de eucalyptus met haar mat groen overweegt, is alles behalve schoon.

Tot zoover over Pt. Moresby. Keeren wij tot de aangebrachte verbeteringen terug, ons daarbij steeds alleen tot het laatste jaar bepalende.

Op het station Rigo (Report, p. 36) werd een nieuwe bron gegraven, werden woningen voor de constabels gebouwd en zooveel kokospalmen geplant, dat in het plantaardig voedsel dier beambten voorzien werd en nog iets overbleef om naar Pt Moresby gezonden te worden. Het zelfde geschiedde te Samarai, waar bovendien een geschikte kerk gebouwd werd. Te zamen, op verschillende terreinen, zijn door het gouvernement reeds meer dan 25,000 kokospalmen aangeplant. Daarvoor en voor andere nuttige doeleinden is de Administrator gemachtigd gronden bij de verschillende stations voor de Kroon aan te koopen, zooals bijv. te Samarai, ten behoeve der daar ankerende oorlogschepen en elders voor verdedigingswerken, scholen, werven, openbare tuinen, begraafplaatsen geschied is: alles natuurlijk bij besluit van den Legislative Council. Ter loops zij nog even vermeld, dat het laatste jaar ook het postwezen voor en in de kolonie zooveel beter werd geregeld door het op denzelfden voet te brengen als in Queensland, waarvan zij voor het brievenvervoer als één district wordt beschouwd. Het is dus, als deze kolonie, bij de post-unie aangesloten; porto's en postzegels zijn dezelfde ').

1) Van 1891 tot '92 werden in de kolonie 4393 brieven ontvangen, 3917 verzonden; 43 postpaketten ontvangen, 78 verzonden; 8505 couranten ontvangen, 756 verzonden.