merrijke mape- (Tuscarpus edulis), hutu■ (Barringtonia sp.), tamanüen aito (Casuarina equisitifolid) vormen de voornaamste boomvegetatie, waar die niet afgebroken wordt door groepen broodvruchtboomen en bananengaarden. Nu en dan heeft men duidelijke gezichten op de begroeide bergen in het land, wier hoogste toppen, met uitzondering van den 1212 m. hoogen Tohivea, zich van 700—900 m. verheffen. De zee is nagenoeg voortdurend zichtbaar. Herhaaldelijk heeft men kleine riviertjes, die ieder een naam dragen, te passeeren, nu eens over bruggetjes van balken of kokosstammen, dan weer over groote steenen of wel te doorwaden. De woningen der eilanders hebben hetzelfde karakter als die van 1 ahiti; somtijds echter rusten zij op korte palen van den zeeoever. Ook de be.volking zelf doet in habitus en kleeding en gemis aan originaliteit aan die der overige mij bekende Gezelschaps-eilanders denken.
Op ±12 km. afstand van Papetoai, aan de westkust, ligt de groote marae van Nuürua. Zij bestaat uit groote ruwe stukken koraal en donker vulkanisch gesteente en is ettelijke meters hoog en dik. De groote platte offersteenen zijn nog aanwezig. In de onmiddellijke nabijheid staan eeuwenheugende tamanü-boomen en casuarinen, die evenals de hier voorkomende miro, een malvacee, voorheen als heilig werden beschouwd.
Te Teurutea, circa 4 km. verder, woont de inlandsche chef van het district Haapiti, in wiens fraai gelegen woning ik logeerde en op de beste wijze onthaald werd. Opvallend waren hier een paar ««//-struiken (Hibiscus rosa-sinensis), wier heerlijk roode bloemen vóór de woning van
den tavana ') bloeiden.
Sedert Tahiti en Moorea een directe Fransche bezitting zijn, worden de inlandsche districtshoofden om de drie jaren gekozen door het volk, hetwelk hier — ridicule dictu — algemeen stemrecht heeft. Dientengevolge worden de leden uit de oud-adellijke geslachten, waarin de waardigheid van opperhoofd erfelijk was, vaak niet meer gekozen en komen individuen uit de heffe des volks in hun plaats. Het gezag der eigenlijke hoofden is daardoor niet alleen zeer ondermijnd geworden, maar ook de grondslagen der aristocratische Polynesische maatschappij. Democratische beginselen zijn sedert zeer toegenomen en hebben een tweestrijd doen ontstaan, die menig oud opperhoofd in vroeger jaren niet mogelijk zou hebben geacht. Bovendien is aan ieder Tahitiëi sedert 1880 het Fransche
1) Tavana is de Tahitische-uitspraak voor het Engelsche governor. Men bedoelt tegenwoordig daarmede een opperhoofd. De Fransche gouverneur echter wordt tavana rai, groot opperhoofd, genoemd.