Cate. Uitgeg. door het Min. v. Marine, Afd. Hydrographie. 's-Gravenhage 1894. Pr. ƒ2,50.

H. Ph. Th. Witkamp , Kaart van Nederland en NederlandschIndië (Pëta Nederland dan Nederlandsch-Indië).

Kaart van Nederlandsch-Indië (Pëta Hindia Nederland).

Kaart van Java en Madoera en de Residentie Bali en Lombok

(Pëta Tanah Djawa dan Madoera sërta dëngan residentie Bali dan SélaParang).

Kaart van Midden-Java (Pëta Tanah Djawa Tëngah).

Kaart van de Residentie Samarang (Gambaripoen siti ing

karésidenan Samarang).

Voorbeelden ter verklaring der begrippen kaart, schaal en

teeken (Inilah tjonto pada mënërangkan ërti pëtah boemi, oekoeran dan tanda-tanda).

Wij ontvingen de hierboven genoemde school-uitgaven van den heer "Witkamp ter bespreking, welke taak ons gemakkelijker wordt gemaakt door de omstandigheid dat de vervaardiger — die hiermede eene gunstige uitzondering maakt op de Nederlandsche bewerkers van schoolatlassen — het, eenige jaren geleden, nuttig en noodig heeft geacht eene uiteenzetting te geven betreffende de beginselen waarop zijne schooluitgaven berusten. (Zie ons tijdschr. 1889, Dl. VI, M. U. A., p. 165 vlg., met kaart). De keurig en duidelijk uitgevoerde kaart van Samarang is dan ook reeds aan onze lezers bekend en zij vormt ongetwijfeld, met de kaart van Midden-Java, de beste en fraaiste van Witkamp's schoolkaarten. De kaart van Nederland en Nederlandsch-Indië is eigenlijk eene kaart van het oostelijk halfrond, waarop Nederland nauwelijks zichtbaar is en van Nederlandsch-Tndië alleen de omtrekken der eilanden zijn aangegeven; bergteekening komt op deze kaart niet voor; zij dient klaarblijkelijk tot het geven van een algemeen inzicht in de betrekkelijke ligging van Nederland en zijne O. I. koloniën. De kaarten van Nederlandsch-Indië en van Java en Madoera enz. zijn mede op kleine schaal (resp. 1: 20 mill. en 1 : 5 mill.) geteekend en bevatten alleen aanwijzingen betreffende de hoofdzaken, welke in de bijschriften langs den rand nog nader worden uitgewerkt. Op de eerstgenoemde vindt men een natuurkundig en een staatkundig overzicht, alsmede een overzicht der voornaamste verkeerswegen. Bij het natuurkundig overzicht missen wij aanwijzingen betreffende het klimaat en de zeestroomingenj de tinten voor de zeediepten zijn niet in voldoende schakeeringen vertegenwoordigd (o. a. bij Celebes). Wat het land betreft zien wij alleen de bergen en het groen gekleurde laagland, maar de schaal is te klein voor het voorstellen van bijzonderheden (bijv. rawaVs). Te waardeeren zijn, op het derde overzichtskaartje, de aanduidingen betreffende de bevolkingsdichtheid, in drie schakeeringen, d. i.— voor een schoolkaart zeer terecht — zeer eenvoudig voorgesteld; op de grootere