fabriekoorden, omdat de vraag dan op de lippen komt, of het sluiten van het buitenland door hooge invoertarieven niet werkelijk onze weerlooze nijverheid onderdrukt? — De toename bleef bij uitzondering krachtig in enkele zeer groote steden: te Amsterdam bedroeg die in drie jaren db 30,000, te Rotterdam ±20,500, te 's Gravenhage 13,000, te Utrecht 5000, te Haarlem ook bijna 5000 zielen. Het gehalte der toestrooming levert ook verschil op; komt de nieuwe bewoner in de groote koopsteden brood en verdiensten zoeken, te 's-Gravenhage en Haarlem zijn het doorgaans bemiddelde of althans gezeten burgerfamiliën die rustig het door hen verworvene komen verteeren, hetgeen ook duidelijk zichtbaar is in de soort van woningen welke vooral in de residentie worden aangebouwd.
Een beredeneerd officiéél verslag omtrent de Uitkomsten der laatste (zevende) Volkstelling, dat ongetwijfeld in te weinig handen komt al is het voor een spotprijs bij v. Weelden en Mingelen verkrijgbaar, vestigt de aandacht nog op menig belangwekkend feit; enkele opgaven volgen hier.
Toeneming der Aantal inwoners Aantal perso- Gehuwden Aantal buiten-
bewoonde liui- , , , . ,, ,
Provinciën. Per bewoond huis nen op 1000 op 1000 landers per zen, sedert
8Chip 1). huisgezinnen. inwoners. 10,000 zielen»).
1830 = 100.
Noordbrabant. 135 kommen 5.07 4g78 2g?. 2gg
buiten 4.99
Gelderland... 149 kommen 4.95 50n gl7 32g
buiten 5.dü
Zuid-Holland.. 183 kommen 5.94 47Q2 339 24Q
buiten 4 94
Noord-Holland 156 777 4fi39 332 311
Zeeland 135 buiten™ 540 4872 332 622
Utrecht 159 kommen 5.12 326 l67
buiten 5.01
Friesland 141 kommen 4.48 15B7 346 44
buiten 4.7o
Overijse) 139 buiuT" 5 36 4959 329 271
Groningen.... 146 buUeT" 5 22 4710 331 239
Drente 149 kommen 4.69 4g60 336 2gl
buiten 5.20
Limburg 116 buheT" 5 52 5131 288 1403
Het Rijk .... 150 buiten6" 5 12 4790 328 337
1) Het maximum wordt bereikt in Noord-Holland met 10,65 bewoners per huis bin-