door JOSEPH VIEGEN

PETRAN VERMEULEN

Petran Vermeulen, bom in 1915, is an expupii of Isidoor Opsomei al the Antwerp Academy. In his petsonaiily, traditon the oider eiement comes inlo prominence. Judging hom his piedeliction foi speciai subjects, for a quite justiiiable piclutai slyle, in which the profession is visibiy expiessed everywhere, he is really associated with the greal revolution pointers ol the past century, in particuiar with the impressionists ot the Amsterdam School. He pioves to be sensitive for a sincere and normai middie-class iife in the choice of his iiving and dead models. He may be classed with the few ciever iiving Netherlands porlrait pointers. Particuiariy strong of form at the same time of a sensitive, but not in the ieast pretentieus colouiing, his portraits draw and hold the attenlion through their grove humanity.

Wie hun kennis aangaande de actuele schilderkunst hoofdzakelijk ontlenen aan de enorme publiciteit, welke in de laatste jaren de extreem modernistische en volledig op het abstracte gerichte beeldende kunsten te beurt is gevallen, zullen zich heel waarschijnlijk wel eens hebben afgevraagd, of onze hedendaagse kunstenaars zich zo algemeen tot het volstrekt nieuwe hebben gekeerd en of hiermede vormen en stijlen reeds definitief tot het verleden gerekend kunnen worden, die nog zoveel leefbare mogelijkheden in zich schenen te dragen. Dat deze vraag, welke zich bij belangstellenden kan hebben opgedrongen, inderdaad zeer gerechtvaardigd is, en dat uitermate vele onzer levende publicisten, onder wie de Fransen zich bijzonder onderscheiden, met hun vaak onverantwoorde lyrische aanbidding van het schilderkunstige en revolutionaire experiment zonder meer, aan dit belachelijke eenzijdige beeld der huidige schilderkunst schuld dragen, daarvan zijn helaas te weinig critici van het tweede en derde plan op de hoogte. Hetgeen de geschiedenis en in dit geval de kunstgeschiedenis ons als een onbetwijfelbare waarheid vermag te onthullen, is, in welke historische periode dan ook, het gelijktijdig regeren van traditie

llln}meli]k schilclei cltv iiitimiM

en experiment. In alle tijden werd het maatschappelijke, maar ook het geestelijke levensdomein gekentekend door botsingen en kruisingen van oudere en nieuwere stromingen samen. Waar traditie de vitaliteit van bepaalde verhoudingen dreigt te ondermijnen, daar treedt ook, zij het dikwijls in zwakke mate, het experiment der omwenteling op teneinde een fatale verstarring te voorkomen. Juist aan dit gezamenlijk doorkruisen, dit afwegen der uitersten naar waarheid en toepasselijkheid, danken wij niet' slechts de harmonie van menig maatschappelijk tijdsbeeld, maar evenzeer het krachtige, stoere evenwicht van menige periode uit de historie der beeldende kunsten. Voor niet weinig Nederlandse kunstminnaars, die zich haast wekelijks met het werk van talloze jonge Nederlandse „leerlingen” en gewillige epigonen van wie als de bloem van het steeds meer veld winnende Franse modernisme worden beschouwd, kunnen confronteren leverde de onlangs in Maastricht gehouden expositie van schilderijen door den jongen Petran Vermeulen dan ook behalve een grote verrassing het bewijs, dat wie menselijke schoonheid wil verwerkelijken zich daarom niet steeds op volstrekte wijze van de traditie behoeft los te rukken en zijn schildersezel niet noodzakelijk hoeft te plaatsen temidden van het strijdgewoel der theoretisch-intellectualistische vooringenomenheden.

In de persoonlijkheid van den Nederlander Petran Vermeulen, geboortig uit het jaar 1915, treedt de traditie, het oudere element, sterk op de voorgrond. Naar zijn voorliefde voor bepaalde onderwerpen, gezichtshoeken, voor een zeer verantwoorde picturale stijl, waarin het métier .overal zichtbaar gelding heeft, sluit Vermeulen feitelijk aan bij de grote revolutie-schilders der vorige eeuw, voornamelijk bij de impressionisten der Amsterdamse school. Tot op zekere hoogte behoeft deze vaststelling geen verwondering te wekken, aangezien Vermeulen als oud leerling van Isidoor Opsomer aan de Antwerpse Academie in deze bedoelde stijl en deze ambachtelijke tucht sterke invloeden heeft ondergaan en zich belangrijke kwaliteiten eigen wist te maken. Evenals zijn leermees-