laparotomie verricht wegens tuherculeuse peritonitis exsudativa en de beide zieke tubae verwijderd. Destijds is de buikwond gehecht met geknoopte hechtingen, die alle lagen ineens grijpen. Zij komt nu met een hernia in het litteeken, die haar pijn veroorzaakt. Zij is overigens gezond, menstrueert niet, psychisch geheel normaal en vrij van organische afwijkingen. Laparotomie. De voorwand der rectusscheede wordt blootgelegd en alle litteekenweefsel weggeprepareerd, totdat de mediane rand der spier beiderzijds bloot ligt. De breukzak wordt stomp geïsoleerd, het adhaerente omentum gereseceerd, het adhaerente colon descendens teruggeschoven. De darmserosa is overal glad, het cavum Douglasii vertoont een ruw oppervlak door talrijke fijne adhaesies. De linker tubastomp is nog duidelijk herkenbaar, de rechter niet. Geen spoor van infiltratie of van tuberkels. Resectie van den breukzak. De wond wordt nu op de gewone wijze met den 8-naad gesloten, waarbij de spier zorgvuldig vermeden wordt. Ongestoorde genezing. 3. (n°. 156—1902). 84 j., 10 abortus. Bij haar waren inden loop der jaren de volgende operaties verricht: I°. kolpoperineoplastiek, 2°. exstirpatie van één ziek adnexum en ventrifixatio uteri, 3°. exstirpatie van het andere adnexum, refixatio uteri, 4°. exstirpatio uteri per laparotomiam, de twee laatste operaties door mij! Als gevolg van dat alles leed zij thans aan een hernia lineae albae. Laparotomie, exstirpatie van litteeken en breukzak, doorloopende hechting van het peritoneum, 8-naad van rectusscheede en huid. Genezen zonder ernstige stoornis. d. Yoor appendicitis of pyosalpinx. {1 geval, genezen.) . (P. 302). 23jarige 11-p. Zij zou volgens bericht van den geneesheer na haar eerste bevalling een linkszijdige salpingitis hebben gehad, en na haar tweede verlossing, maand geleden, geen bezwaren hebben ondervonden. Yier weken geleden plotseling ziek geworden: pijn in rechter onderbuikstreek, koorts, braken; diagnose : appendicitis. Twaalf dagen later een lichte herhaling. Algemeene toestand matig; voortdurend lichte verhoogingen der temperatuur. Inde rechter fossa iliaca een weinig pijnlijke tumor, die tot den darmbeenskam en de linea alba reikt, den uterus naar links en achteren heeft verdrongen, in het laquear ant. uitpuilt, en onduidelijk fluctueert. Diagnose: salpingitis of appendicitis. Incisie evenwijdig aan den band van Poupart, waarbij ook de peritoneaalholte wordt geopend; deze wordt door ingestopt gaas be-

291