16. Dec. Laparotomie. Vele adhaesies tusschen darmen, omentum en buikwand. Nergens tuberkels te ontdekken, wel lang gerekte ueoinembranen. Kleine bekken met moeite toegankelijk gemaakt, waarbij telkens witte, dikke, stinkende etter te voorschijn komt. De tumor, die eindelijk bloot komt, scheurt telkens af; het wordt reeds duidelijk, dat het brooze weefsel de wand vaneen tuberculeuse pyosalpinx is. De fiexura sigmoidea scheurt bij het isoleeren van den etterzak wijd open; de randen dier wond zijn gedeeltelijk gangiaeneus. Totaalexstirpatie van uterus en adnexa; ook de rechter tuba is ziek. Resectie van de flexuur, circulaire darmnaad. Vioformgaastampon in vagina en cavum Douglasii; peritoneaaliak, waaronder ook de gehechte darm wordt begraven. Preparaat. Uterus gezond, klein. Rechter tuba verdikt, geen inhoud, fimbriae samengekleefd: ovarium één kaasmassa. Linker tuba. enorme pyosalpinx, ook duidelijk tuberculeus. Nergens tuberkels op de serosa. Inden loop van den dag maakt patiënte het redelijk; zij heeft geen joijn, braakt niet, en loost flatus. Pols klein en frequent. Den volgenden dag heftig braken, opgezette, pijnlijke buik: peritonitis. Exitus letalis 43 uren post operationem. Green sectie. Ook bij deze zieke zien wij na volkomen ongestoorde gezondheid acuut peritonitis optreden. Waarschijnlijk bestond er reeds tevoren een tuberculeuse salpingitis maar dit is lang niet zeker. Het reeds zoo spoedig na het begin der ziekteverschijnselen optreden van daimperforatie wettigt het vermoeden, dat de darm misschien primair werd aangetast. Door het ontbreken der obductie mist men evenwel het bewijsmateriaal voor dergelijke veronderstelling. Dat deze patiënte zonder operatie stellig verloren was, en met operatie een klein kansje op genezing had, staat wel vast. c. Laparotomia zonder meer. [1 geval, genezen.) 1. (n°. 182—1900). 23 j., V-p. (eerst 2 abortus, daarop 3 kinderen, het laatste voor 7 maanden). Zoogt; amenorrhoe. Sedert eenigen tijd buikpijn; een week geleden „hevige witte vloed”, die plotseling optreedt, volkomen ophoudt en later weder begint. Bij onderzoek vond ik een uitgezette rechter tuba ter grootte van een sinaasappel; bij drukking daarop kwam een belangrijke hoeveelheid vocht uit den uterus naar buiten. Het geleek op urine, was reukeloos en bevatte veel eiwit. Dit merkwaardig verschijnsel werd in het speculum eveneens met groote duidelijkheid waargenomen. Diagnose: hgdrosalpmx profluens.

278